Яамдуудын 60 автомашиныг эрүүл мэндийн байгууллагад дайчиллаа

Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээнд зориулж 14 яамнаас 60 авто машиныг дайчилгаанд хэрэглүүлэхээр хүлээлгэн өглөө. УОК-ын Нарийн бичгийн дарга Т.Баярхүү: Засгийн Газар, УОК-оос шийдвэр гаргасны дагуу 14 яамны албан тушаалтны ашиглаж буй 60 автомашинуудыг татан оролцуулж эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ үзүүлэхээр боллоо. Ийнхүү өнөөдөр Нийслэлийн Эрүүл Мэндийн газарт машинуудыг хүлээлгэн өгч байна. Эдгээр машиныг хүлээн авснаар цаашаа дүүргийн эрүүл мэндийн төвүүд гэх мэт хэрэгцээ шаардлагатай байгаа газруудад түгээнэ. Гэрээр тусгаарлагдаж буй өвчтөнүүдэд тусламж үйлчилгээ үзүүлэхэд ашиглагдана. Эрүүл Мэндийн Яамны төрийн нарийн бичгийн дарга Ц.Эрдэмбилэг: Засгийн Газрын бүх яамдууд хамтарч Ковид-19 цар тахлын хариу арга хэмжээний хүрээнд бусад яамдууд тус бүр тав таван машин хандивлаж байна. Нийслэийн Эрүүл Мэндийн газар, НОК хариу арга хэмжээний багт дайчлан ажиллаж байна. Ингэснээр гэрээр эмчлэгдэж буй иргэддээ болон ойрын хавьтлуудыг тандах, эмнэлгийн тусламж үзүүлэх гэх мэт олон үйл ажиллагаанд эдгээр автомашин тус дэм болно. Одоогийн байдлаар эмч, эмнэлгийн ажилчдын ажлын ачаалал маш их байна. Мөн техник хэрэгслийн дутмагаас болж иргэддээ хүрч ажиллах тусламж үйлчилгээ хүндрэлтэй байсан. Хариу арга хэмжээний баг маань техник, хэрэгслийн хомсдолд орсон басйан ч улмаар шийдэгдэж байна

МОНГОЛЫН ЭМЧ, ЭРДЭМТЭДИЙН БҮТЭЭЛ ОЛОН УЛСЫН “PLOS ONE” СЭТГҮҮЛД ХЭВЛЭГДЛЭЭ

Сэтгэцийн Эрүүл Мэндийн Үндэсний Төв, Анагаахын Шинжлэх Ухааны Үндэсний Их Сургуулийн эмч, эрдэмтэдийн хамтран бүтээсэн “Шизофрени эмгэг ба түүний эмнэлзүйн хэлбэрүүдийн үед тохиолдох дерматоглификийн гол шинжүүд” сэдэвт судалгааны ажил нь Олон улсын нэр хүнд бүхий Эрдэм шинжилгээний сэтгүүл болох Public Library of Science (Plos one ) IF-2.740 (2019-2020) сэтгүүлд хэвлэгдлээ. Энэхүү Plos one эрдэм шинжилгээний сэтгүүл нь 200 гаруй судалгааны чиглэлээр дэлхийн 20000 гаруй судлаач нарыг холбосон эрдэм судлалын нотолгоо, шаардлага, ёс зүй өндөртэй сэтгүүл юм. Судлаач Н.Оюунчимэг, Ц.Алтансүх, Л.Насанцэнгэл, Ж.Сарантуяа нарын судалгаагаар шизофрени эмгэгтэй хүмүүс болон нийт хүн амын дунд хуруу болон алганы хээнд ялгаа байгаа эсэхийг тодорхойлохыг зорьсон. Шизофрени эмгэгийн үед баруун гарын ядам хуруунд нуман хээ илрэх, А-В судлын тоо буурах, кататони хэлбэрийн шизофрени эмгэгийн үед илүү олон угалзан хээ илрэх, А-В судлын тоо ихсэх зэрэг дерматоглификийн олон нууцлаг байдлуудыг илрүүлэв. Судалгааны үр дүнгээс үзвэл дерматоглификийн шинжүүдийг шизофрени эмгэгийн оношлогооны хэрэглүүр болгон хэрэглэх боломжтойг нотлож байгаа ба цаашид эмнэлзүйд суурилсан судалгаануудыг хийх шаардлагатайг харууллаа.

“PFIZER” ВАКЦИН ХҮЛЭЭН АВЛАА

Япон Улсын Засгийн газрын буцалтгүй тусламжаар НҮБ-ын Хүүхдийн Сан (UNICEF)-аар дамжуулан Монгол Улсад хэрэгжүүлж буй “КОВИД-19 цар тахал болон нийгмийн эрүүл мэндийн онцгой байдлын үеийн чадавхийг бэхжүүлэх төсөл”-ийн хүрээнд нийлүүлэгдэх вакцины эхний ээлжийг хүлээн авах ёслолын ажиллагаа 6 дугаар сарын 16-нд Буянт-Ухаа нисэх онгоцны буудалд болов. Ёслолын ажиллагаанд Монгол Улсын Шадар сайд С.Амарсайхан, Гадаад харилцааны яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Н.Анхбаяр, Эрүүл мэндийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Ц.Эрдэмбилэг, Япон Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Кобаяши Хироюки, Монгол дахь НҮБ-ын Хүүхдийн Сан (UNICEF)-ийн Суурин төлөөлөгч Алекс Хайкенс болон холбогдох албаны хүмүүс оролцлоо. КОВИД-19 цар тахал болон нийгмийн эрүүл мэндийн онцгой байдлын үеийн чадавхийг бэхжүүлэхэд зориулж Япон Улсын Засгийн газар манай улсад 21.5 сая ам.долларын буцалтгүй тусламж үзүүлэхээ илэрхийлээд байсан билээ. Тэгвэл энэхүү тусламжийн хүрээнд нийт 2.35 сая орчим тун Pfizer вакцин манай улсад нийлүүлэгдэх бөгөөд үүнээс эхний 84240 тун вакциныг өнөөдөр манай тал хүлээн авлаа. Элчин сайд Кобаяши Хироюки “Pfizer вакцины 2.5 сая тунгаас Японы засгийн газар 2.35 саяыг худалдан авахад санхүүжилт олгож буйдаа таатай байна. Япон улс НҮБ-ын Хүүхдийн Сантай хамтарч дэмжлэг үзүүлж байгаа нь вакцинжуулалтын хөтөлбөрийг улам бэхжүүлж, Монгол Улсын нийгэм, эдийн засгийн үйл ажиллагааг сэргээхэд дэмжлэг болно гэж би итгэж байна” гэж хэлжээ. Мөн энэ үеэр НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн Суурин төлөөлөгч Алекс Хайкенс хэлэхдээ “Монгол Улс цар тахлын эсрэг хэрэгжүүлж буй арга хэмжээнд Япон улсын засгийн газраас санхүүгийн дэмжлэг үзүүлж байгаад НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн өмнөөс талархалаа илэрхийлэхийн сацуу вакцинжуулалтын ажлыг богино хугацаанд амжилттай хэрэгжүүлж буй Монгол Улсын Засгийн газарт баяр хүргэе. Өнөөдөр бидний хүлээн авч буй вакцин нь вакцинжуулалтыг улам өргөжүүлж, хүн амын дунд вакциндаа хамрагдаж чадахгүй байгаа хэсгүүдэд зориулагдаж байгаагаараа онцлог юм” гэлээ.

“АНХААРЧ СОНСЪЁ, АНЗААРЧ ӨӨРЧИЛЬЕ” СОШИАЛ МЕДИА НӨЛӨӨЛЛИЙН АЯН

Н.ЛХАМЦОО: МАНАЙ ТӨВД 23 ТЭРБУМ ТӨГРӨГИЙН ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ ХИЙГДЭЖ, МЭС ЗАСЛЫН ТУСЛАМЖ ҮЙЛЧИЛГЭЭ ШИНЭ ШАТАНД ХӨГЖИХ НӨХЦӨЛ БҮРДЛЭЭ

Улсын Гуравдугаар төв эмнэлгийн Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын төв нь манай улсын ганц лавлагаа шатлалын тусламж үйлчилгээг үзүүлдэг төвлөрсөн эмчилгээ, мэс засал, сургалтын төв юм. Энэ жил Монгол улсад Мэдрэлийн мэс заслын тасаг үүсэн байгуулагдсаны 55 жилийн ой мөн тохиож байна. Өнгөрөгч 05 сарын сүүлээр Монгол улсын Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслынхан дунд жил бүр зохион байгуулагддаг "Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын үндэсний конфренци-2021" амжилттай болж өндөрлөлөө. Энэ талаар тодруулахаар УГТЭ-ийн Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын төвийн дарга, анагаах ухааны доктор Н.Лхамцоотой ярилцлаа. Сайн байна уу. Тавдугаар сарын 28, 29-ны өдрүүдэд зохион байгуулагдсан "Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын үндэсний конфренци-2021"-ийн онцлог юу байсан бэ? Та бүхэндээ энэ өдрийн мэндийг хүргэе. Энэ жилийн хувьд Коронавирусын цар тахлын нөхцөл байдалтай уялдуулан манай салбарынхан анх удаа цахимаар хоёр өдрийн хурлаа амжилттай зохион байгууллаа. Тус хуралд Лавлагаа шатлалын эмнэлэг, бүсийн оношилгооны төв, аймгийн Нэгдсэн эмнэлэг, ГССҮТ-ийн Тархи нугасны гэмтлийн мэс заслын тасгийнхан, ЭХЭМҮТ-ийн Хүүхдийн мэдрэл судлалын тасаг, АШУИС-ийн Мэдрэл судлалын тэнхим, Анагаах ухааны хүрээлэнгийн дэргэдэх Мэдрэлийн секторын хамт олон, Сэргээн засах төвийнхөн гэх Монгол улсад мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын тусламж үйлчилгээ үзүүлэгч бүх нэгжүүд оролцсон. Хуралд нийт 260 гаруй эмч, мэргэжилтэн, судлаачид оролцож манай салбарт тулгарч буй сүүлийн үеийн асуудлуудыг хэрхэн шийдвэрлэх талаар, Ковид-19 цар тахалтай холбоотой мэдрэлийн тусламж үйлчилгээний өнөөгийн байдлыг хэлэлцсэнээс гадна сүүлийн хоёр жилд мэдрэл судлалын салбарт хийгдэж байгаа судалгаа, эрдэм шинжилгээний ажлуудыг хэлэлцсэн чуулга уулзалт боллоо. Чуулга уулзалт бүр салбарт шинэчлэлийг авчрах зорилгыг агуулж байдаг. Энэ жилийн хувьд ямар ажлуудыг хийхээр төлөвлөсөн бэ? Энэ удаагийн "Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын үндэсний конфренци-2021"-ээр үндсэн гурван том ажлууд яригдаж шийдэлд хүрлээ. Нэгдүгээрт, тархи, нугасны шингэн дэх молекул биологийн, эсийн, биохимийн нарийн шинжилгээ хийх Ликвор лабораторийг Монгол улсад байгуулах төслийг бичих ажлыг эхлүүлэхээр боллоо. Энэ төрлийн шинжилгээ нь иргэдийн хамгийн их мэддэгээр менингит өвчний оношилгооны гол шинжилгээ болохоос гадна бусад олон төрлийн мэдрэлийн эмгэгүүдийн оношилгоонд нэн шаардлагатай байдаг. Хоёрдугаарт, Ковид-19-ын үед амт мэдрэхгүй болох, юм үнэрлэхээ болих, толгой өвдөх, ядарч сульдах, булчин, үеэр өвдөх, зэргээс гадна вакцинтай хамааралтай эсэх нь тодорхойгүй таталтууд өгөх гэх мэт асуудлууд иргэдийн дунд айдас түгшүүр, тодорхойгүй байдлыг бий болгож байна. Эдгээр асуудлыг тодруулах зорилгоор Ковид-19 -ын тусламж үйлчилгээ үзүүлж байгаа бүх эмнэлгүүд дээр мэдрэлийн салбарынхан хамтарч судалгаа хийж ард иргэддээ зориулан зөвлөмж боловсруулах ажлыг ойрын гурван сардаа багтаан хийхээр болж судалгааны ажлаа эхлүүлээд байна. Гуравдугаарт, тархины харвалтын үеийн бүртгэлийг орон даяар цахим систем ашиглан бүртгэж эхэллээ. Тархины харвалт нь Монгол улс дах халдварт бус эмгэгүүдээс өвчлөл болон нас баралтаар тэргүүлэгч зүрх судасны эмгэгийн хамгийн хүнд зэргийн хүндрэлд тооцогддог. Мэдрэлийн эмгэгүүд дундаас хөдөлмөрийн чадвар алдалт, нас баралт өндөр бүхий тархины харвалт нь нэлээн түгээмэл бөгөөд урьд өмнө нь тодорхой эмнэлгүүдэд л бүртгэл хийгддэг байсан юм. Улсын хэмжээнд тархины харвалтын бүртгэлийг хамгийн сүүлд бараг 20 жилийн өмнө хийсэн байдаг. Харвалтын бүртгэлийг улсын хэмжээнд хийх нь маш ач холбогдолтой. Тухайлбал харвалтын аль хэлбэр давамгайлан тохиолдож байгаа, ямар тусламж үйлчилгээ үзүүлж байгаа, ямар насны хүмүүс өвчлөөд байгаа, бид хэрхэн урьдчилан сэргийлэх бололцоотой вэ гэсэн дараагийн бодлогын болон эмнэлзүйн суурь ойлголтуудад хариулт өгөх тогтолцоог нэвтрүүлэх юм. Харвалтын үед өвчтөнийг хэзээ хэрхэн тээвэрлэх, хөдөлгөж болох эсэх нь нөхцөл байдал бүрт өөр өөр байдаг. Үүний шалтгаан нь юу вэ? Энэ бол оношилгооны төхөөрөмж улс орон даяар дутагдалтай байгаатай шууд холбоотой. Харвалтын үеийн хамгийн эхний онош тодруулахад Компьютерт томографийн шинжилгээ хийгдэх шаардлагатай бөгөөд улсын хэмжээнд нийт аймгийн 40 хувь, дүүргүүдийн маань 50 хувь нь л хангагдсан байгаагаас таны дурдсан тодорхойгүй асуудлууд үүсч байгаа юм. Энэ асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд бидний дээр дурдсан энэ удаагийн чуулга уулзалтын гуравдугаар томоохон үр дүн болох цахим бүртгэлийн систем болон зайн зөвлөгөө өгөх онлайн платформыг ашиглалтанд оруулж байна. Уг платформыг ашигласнаар эмч нар шатлал ахиулан эмчийн зөвлөгөөг авч, эмчилгээ хийх боломж бүрдэх юм. Жишээ нь сумын эмч аймгийн эмчтэй холбогдож, аймгийн эмч гуравдугаар шатлалын эмнэлгийн эмч нартай шууд онлайнаар холбогдож шаардлагатай зөвлөгөөг авахын хамт харвалт давхар бүртгэгдэх боломжтой болно. Arslan.mn Дэлхийн банк, Азийн хөгжлийн банкны санхүүжилтээр танай төвд 23 тэрбум төгрөгийн тоног төхөөрөмжийн хөрөнгө оруулалт хийгдэж байгаа. Энэ төслийн явц хэр байна вэ? Ковид-19 цар тахал дотоодод тархахаас өмнө манай багийнхны нөр их хөдөлмөрөөр хийгдсэн судалгаан дээр суурилагдсан тоног төхөөрөмжийн захиалгын санхүүжилт Дэлхийн банк, Азийн хөгжлийн банкны дэмжлэгтэйгээр шийдэгдсэн. Энэ оны эхний таван сарын байдлаар бидний төлөвлөсөн тоног төхөөрөмжийн 80 хувь нь орж ирсэн байгаа бөгөөд ирэх хоёр сард үлдсэн тоног төхөөрөмжүүдийг хүлээн авах болно. Эхний дөрвөн сард орж ирсэн тоног төхөөрөмжүүдээс дурангийн аппаратыг ашиглаж эхэлсэн. Энэ аппаратыг ашигласнаар гавлын хөндийг эвдэж оролгүйгээр хамрын хөндий, амны хөндийгөөр тархины суурийн хавдрууд, тэнд үүссэн эмгэгүүдийн оношилгоо эмчилгээг хийх бололцоотой болсон. Үүнээс гадна хамгийн сүүлийн үеийн навигацийн системийг хүлээн авч хэрэглээнд нэвтрүүлэхэд бэлэн болоод байна. Энэ нь манай улсын тархины мэс засалд үсрэнгүй дэвшлийг бий болгоно. Тархины мэс заслын онцлог нь гавлын дотор бага нээлтээр битүү орчинд ажилладаг тул тархины өвчилсөн хэсгийг яг онож очихгүй бол маш амархан гэмтдэг онцлогтой. Улмаар мэс заслын үр дүн улам сайжирна гэсэн үг юм. Мөн уг системийн тусламжтайгаар тархины үйл ажиллагааны эмгэгүүд тухайлбал уналт, таталт, хөдөлгөөний эмгэгийн үеийн мэс заслыг хийх үйл ажиллагааны мэдрэлийн мэс заслын дэд салбарын суурь тавигдах болно. Мэдрэлийн тасагт мөн оношилгооны тоног төхөөрөмжийн шинэчлэл хийгдэж ойрын 2 сардаа мэдрэл, булчингийн бичлэг, харааны, сонсголын дуудлагат потенциал зэрэг хамгийн сүүлийн үеийн оношилгоонууд хэрэглээнд нэвтрүүлэх болно. Arslan.mn Төвийн тоног төхөөрөмжийн шинэчлэл бүрэн хийгдсэнээр мэс заслын тусламж үйлчилгээний нэр төрөл хэдээр нэмэгдэх вэ? Уналт таталт, паркинсоны өвчин зэрэг хөдөлгөөний эмгэгийн мэс заслууд, тархины суурь үүнд баганан хэсгийн хавдрууд, харвалтын үеийн зэрэг цөөнгүй мэс заслын төрлүүдийг шинээр нэвтрүүлэх боломжтой. Эдгээр өдрүүдэд дэлхийн “Тархмал хатуурлын өдөр” тохиож байна. Эдгээр өдрүүдэд ямар ажлуудыг хийж байна вэ? Тархмал хатуурал нь маш ноцтой өвчин бөгөөд хөдөлмөрийн чадварыг алдагдуулдаг, архаг, угжрах явцтай эмгэг юм. Энэ нь тухайн хүний дархлааны тогтолцоо гажуудсанаас болж эрүүл эсээ устгадаг өвөрмөц өвчин. Ердийн үед аливаа өвчин тусахад тухайн өвчнийг үүсгэж байгаа вирусийн эсрэг тэмцэл бий болдог бол тархмал хатуурал нь шалгаан тодорхойгүйгээр эрүүл мэдрэлийн эсийг гэмтээдэг эмгэг юм. Энэ эмгэг маань мэдрэлийн эмгэг дундаа ховор юм шиг боловч дахин дахин сэдэрдэг, угжрах хандлагатай ноцтой өвчин байдгаараа онцлог. Энэ өвчний үеийн оношилгоо манай улсын хувьд нилээд боломжийн хэмжээнд хөгжсөн боловч эмчилгээнд хэрэглэгдэх гажуудсан дархлааны тогтолцоог зүгшрүүлдэг, намжаадаг сүүлийн үеийн эмүүд манай улсад орж ирээгүй байна. Эдгээр эмүүд гадаадад ч мөн өндөр өртөгтэй байдаг. Иймээс энэ эмийг Монголд оруулж ирэх, мөн өвчтөнүүддээ сэтгэлийн дэм үзүүлж эмч нар нь та бүхэнтэйгээ хамтдаа эмчилгээний аргуудыг судалж, хамтдаа энэ өвчний сүүлийн үеийн эмийг эмчилгээнд Монгол улсад нэвтрүүлье гэсэн мессэж өгөх зорилготойгоор ард иргэдэд мэдээлэл сурталчилгаа хийж байна. Эмч нарын маань хувьд дэлхийн бусад улсад өвчтөнүүд нь эмчилгээ авч болоод байхад яагаад бид нар авч чадахгүй байгаа юм бэ гэдэг дээр үргэлж санаа зовж байдаг. Үүн дээр дан ганц эмч, эмнэлгийн мэргэжилтнүүд санаа тавихаас илүүтэйгээр зайлшгүй өвчтөний дуу хоолой нэн шаардлагатай. Иймээс эмч, өвчтөнүүд хамтран ажиллаж дуу хоолойгоо нийгэмд хүргэснээр энэ эмчилгээг Монголдоо оруулж ирэх боломж бүрдэх юм. Монгол улс дах тархмал хатуурлын оношилгоо эмчилгээний талаар сүүлийн үеийн мэдээллийг өгнө үү? Д.Шүрэн нарын 2011 онд хийсэн судалгаагаар Монголд улсад бүртгэгдсэн тархмал хатуурлын 5 жилийн (2003-2007) өвчлөлийн түвшин улсын хэмжээнд 100000-д 7.0 байж эм, эр хүйсний харьцаа 2:1 байсан байна. Энэ өвчний үед мэдрэлийн аль ч эс дээр үүсч болдог тул олон янзаар хүний биед илэрдэг. Жишээ нь юм харахаа болино, саажилт өгнө, аль нэг мөч болон биеийн хэсгүүд мэдээгүй болно, сонсголгүй болно, унаж татна, сэтгэцийн өөрчлөлтүүд өгдөг гэх мэт. Мөн энэ өвчнөөр өвчилсөн өвчтөн нь ихэвчлэн хөдөлмөрийн чадвараа алдаж, хүний асаргаанд ордог. Оношилгооны хувьд өртөг өндөртэй. Хамгийн наад зах нь л гэхэд тархи, нугасны MRI хийлгэх шаардлагатай байдаг бөгөөд нэг удаагийн шинжилгээ нь хагас сая төгрөг орчим болдог. Эмийн эмчилгээ нь өртөг өндөр, дээрээс нь эмийн гаж нөлөө өндөртэй. Дээрээс нь нэг удаа л оношлуулаад болчихгүй даамжрах, угжрах, дахих хандлагатай байдаг нь маш хэцүү. Энэ өвчнөөр эмэгтэйчүүд голдуу өвддөг бөгөөд сүүлийн үед залуу охид их өвчилж байгаа нь харамсалтай байна. Arslan.mn Та бидэнд УГТЭ-ийн Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын төвөө танилцуулна уу? УГТЭ нь 2010 оноос хойш Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын лавлагаа шатлалын тусламж үйлчилгээг орон даяар үзүүлж эхэлсэн бөгөөд өнгөрсөн оны 12-р сараас Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын төв болж өргөжсөн. Манай төв нь 98 хүний бүрэлдэхүүнтэй бөгөөд хамгийн сүүлд судсан доторх оношилгоо эмчилгээний төв нэгдэж, өргөн бүрэлдэхүүнээр ард иргэддээ үйлчилгээ үзүүлж байна. Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын төв нь жилдээ 26,000 гаруй хүнд амбулатори болон хэвтүүлэн эмчлэх тусламж үйлчилгээ үзүүлдэг. Манай төвийн Мэдрэлийн мэс заслын тасаг маань энэ жил байгуулагдаад 55 жил болж байна. Энэ тасаг маань Монгол улсын ууган бөгөөд цор ганц мэдрэлийн мэс заслын тусламж үйлчилгээг цогцоор үзүүлэгч тасаг юм. Мэдрэлийн тасаг маань 2 жилийн дараа 60 жилийн ойтойгоо золгоно. Мөн манай төвийн нэг том хэсэг бол Харвалтын тасаг бөгөөд манай улсад 2010-2013 онуудад хэрэгжсэн Мянганы сорилтын сангийн санхүүжилтээр үүсгэн байгуулагдсан Монгол улсдаа цор ганц 20 ортой тасаг бөгөөд зөвхөн тархины харвалтын тусламж үйлчилгээ үзүүлдэг. Судсан доторх оношилгоо, эмчилгээ анхлан манай төвд хийгдсэн бөгөөд бид өнөөдөр жилд 1400-аад өвчтөнд тусламж үйлчилгээгээ үзүүлж байна. Түүнчлэн Мэдрэлийн мэс заслын тасаг нь жилдээ 2200 орчим мэс засал хийдэг бол Харвалтын тасаг 20 орон дээрээ 1400 хүнийг хэвтүүлэн эмчилж байна. Мэдрэл судлалын тасаг нь 3000 орчим иргэнд хэвтүүлэн эмчлэх үйлчилгээ үзүүлж байна. -Ярилцсан танд баярлалаа.

ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН САЛБАРЫН “ХӨДӨЛМӨРИЙН ЯАРМАГ-2021” ЦАХИМ АРГА ХЭМЖЭЭ ЗОХИОН БАЙГУУЛАГДЛАА

Анагаах ухааны боловсрол олгох их дээд сургуулиудын төгсөлт болж байгаатай холбогдуулан сургууль төгсөгчид болон ажил идэвхтэй хайж байгаа эрүүл мэндийн мэргэжилтэнг ажлын байраар хангах, ур чадварыг нь байнга хөгжүүлэх, тогтвор суурьшилтай ажиллуулах зорилгоор тус төвөөс ‘’Хөдөлмөрийн яармаг’’ арга хэмжээг жил бүр тогтмол зохион байгуулж ирлээ. Энэ жилийн арга хэмжээ COVID-19 цар тахлын нөхцөл байдлын улмаас хоёр дахь удаагаа цахим хэлбэрээр 2021 оны 06 сарын 10-30-ны өдрүүдэд зохион байгуулж байна. “Хөдөлмөрийн яармаг-2021” цахим арга хэмжээний хүрээнд эрүүл мэндийн байгууллагад шаардлагатай байгаа сул ажлын байрны мэдээллийг нэгтгэх, танилцуулах, сул ажлын байранд зуучлах, ажил идэвхтэй хайж байгаа эрүүл мэндийн ажилтны мэдээний сан үүсгэх, Төгсөлтийн дараах сургалтын талаар мэдээлэл өгөх зэрэг үйл ажиллагааг зохион байгуулж байна. “Хөдөлмөрийн яармаг-2021” цахим арга хэмжээгээр 97 эрүүл мэндийн байгууллагын 1000 орчим сул ажлын байрны мэдээлэл танилцуулагдаж байгаагаас сувилагч, дүрс оношлогооны эмч, дотрын эмч мэргэжлийн сул ажлын байр хамгийн их байна. Уг арга хэмжээ Эрүүл мэндийн хөгжлийн төвийн www.hdc.gov.mn вэб хуудсаар олон нийтэд хүрэх тул их, дээд сургууль төгсөгчид болон эмнэлгийн мэргэжилтнүүд та бүхэн өргөнөөр оролцоорой. Өнөөдөр буюу 6 сарын 16-ны өдөр Эрүүл мэндийн хөгжлийн төвийн нүүр хуудсаар энэхүү арга хэмжээний талаар Лайв хийгдсэн бөгөөд төгсөгчдөд зориулсан болон төгсөлтийн дараах сургалтын талаарх мэдээлэл, сул ажлын байрны зар, зарим нэгэн байгууллагуудын танилцуулгыг хийлээ.

КОВИД-19-ИЙН ШИНЖ ТЭМДЭГ БА ЗӨВЛӨМЖ

Хэрвээ танд доорх шинж тэмдгүүд илэрч байвал халдвар авсан байх магадлалтай. Үүнд: Хуурай ханиалгах, Хоолой өвдөх, Амт, үнэрээ алдах, Толгой өвдөх, Хамар битүүрэх, Шингэн нус гойжих, 38 хэм хүртэл халуурч байвал КОВИД-19-ийн халдварын хөнгөн хэлбэрээр өвчилсөн байх магадлалтай. Энэ тохиолдолд та айж сандралгүй гэртээ өөрийгөө 10 хоног тусгаарлаж аль болох шингэн зүйлийг халуун, бүлээнээр ууж, илчлэг сайтай хоол хүнс идэж, маш сайн унтаж амрах хэрэгтэй. Хөнгөн дасгал, хөдөлгөөн хийгээрэй. Шаардлагатай тохиолдолд халуун бууруулах, өвдөлт намдаах зэрэг шинж тэмдгийн эмчилгээг хийнэ. Мөн Д аминдэм 4,000-5,000 мг-аар өдөрт нэг удаа, С аминдэмийг 1,000 мг-аар өдөрт нэг удаа 14 хоногийн турш ууна. Хэрвээ танд: (КОВИД 19-ийн хүнд хэлбэрүүд болох) Амьсгаадах, Амьсгалын тоо насанд хүрэгчдэд 1 минутад 20 буюу түүнээс дээш болж амьсгал давчдах, Ханиалгалт эрс нэмэгдэх, Амны салст, хэл, уруул, хурууны үзүүр хөхрөх, Амт үнэрээ алдах, Цээж хөндүүрлэж өвдөх, 38 хэмээс дээш халуурах, Зарим тохиолдолд гүйлгэх, бөөлжих шинжүүд илэрч байвал эмнэлгийн тусламж яаралтай авах шаардлагатай бөгөөд 119 дугаараас тусламж, мэдээлэл авна уу. Хэдийгээр ТА вакцины бүрэн тунд хамрагдсан ч гэсэн энхрий бяцхан үрс, жирэмсэн эхчүүдийн төлөө халдвар хамгааллын дэглэмээ чандлан баримтлаарай!

“АЛСЫН ХАРАА-2050” МОНГОЛ УЛСЫН УРТ ХУГАЦААНЫ ХӨГЖЛИЙН БОДЛОГО” ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН САЛБАРТ УУЛЗАЛТ ЗОХИОН БАЙГУУЛАГДАВ

”Алсын хараа-2050” Монгол улсын урт хугацааны хөгжлийн баримт бичиг, Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөр, Монгол улсын нийгэм эдийн засгийг хөгжүүлэх үндсэн чиглэл зэрэг бодлогын баримт бичгийн хүрээнд тухайн салбараас Төрийн албаны шинэтгэлтэй уялдуулан хэрэгжүүлэх бодлого, үйл ажиллагааны талаар танилцах уулзалт зохион байгуулагдлаа. Уулзалтад нэг талаас Эрүүл мэндийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Ц.Эрдэмбилэг, Төрийн захиргааны удирдлагын газрын дарга П.Эрхэмбаяр, Эмнэлгийн тусламжийн бодлого, хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Б.Буянтогтох, Нийтийн эрүүл мэндийн тусламжийн бодлого, хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Л.Энхсайхан, Хяналт-шинижлгээ, үнэлгээний газрын дарга Д.Ганцэцэг, Эрүүл мэндийн даатгалын ерөнхий газрын дарга Л.Бямбасүрэн, Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн хяналт зохицуулалтын газрын дарга Б.Цэцэгсайхан болон Төрийн албаны зөвлөлийн Эрүүл мэндийн яамны дэргэдэх Салбар зөвлөлийн гишүүд, нөгөө талаас Төрийн албаны зөвлөлийн дарга Б.Баатарзориг, Төрийн албаны зөвлөлийн гишүүд болон ажлын албаны дарга, гишүүд оролцлоо. Цахимаар Эрүүл мэндийн яамны нийт албан хаагчид болон Төрийн албан зөвлөлийн албан хаагчид оролцлоо. Хурлыг нээж Эрүүл мэндийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Ц.Эрдэмбилэг үг хэлэв. “Эрүүл мэндийн салбарын өнөөгийн байдал”, “Эрүүл мэндийн яамны бүтэц, зохион байгуулалт” сэдвээр Эрүүл мэндийн яамны Төрийн захиргааны удирдлагын газрын дарга П.Эрхэмбаяр танилцуулга илтгэл тавив. Дараа нь Төрийн нарийн бичгийн дарга Ц.Эрдэмбилэг “Салбарын хөгжлийн бодлогын баримт бичгүүд, салбарын шинэчлэл”-ийн талаар илтгэл танилцуулав. Илтгэлд дурьдснаар “Алсын хараа 2050” Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлого эрүүл мэндийн салбарт эрүүл дадал хэвшилтэй, идэвхтэй амьдралын хэв маягтай иргэнийг төлөвшүүлэн эрүүл мэндийн чанар, хүртээмж, үр дүнтэй тогтолцоог хөгжүүлэхэд оршино. Салбарын хөгжлийн зорилго нь 3 үе шаттай юм. Үүнд: • 1-р үе шат (2021-2030он) Эрүүл мэндийн чанар, хүртээмжтэй тогтолцооны шинэчлэлийн үе • 2-р үе шат (2031-2040он) Амьдралын зөв дадал, хэвшилтэй иргэнийг төлөвшүүлэх үе • 3-р үе шат (2041-2050он) Эрүүл амьдралын хэв маягийг дэмжих үе Алсын хараа 2050 Монгол улсын урт хугацааны хөтөлбөр нь Төрөөс эрүүл мэндийн талаар баримтлах бодлого, Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөр, Үндэсний 7 хөтөлбөр, Стратеги 2, Монгол улсыг хөгжүүлэх 5 жилийн үндсэн чиглэл, Улсын хөгжлийн жилийн төлөвлөгөөтэй байна.Салбарын хөгжлийн 2021-2024 онд хийгдэх цогц арга хэмжээ нь “Хавдрийн эсрэг” арга хэмжээ, “Харшлаас сэргийлэх” арга хэмжээ, “Эрүүл чийрэг эр хүн” арга хэмжээ, “Орчны эрүүл мэнд” арга хэмжээ оршино.Түүнчлэн эрт илрүүлэг үзлэг шинжилгээнд хамрагдах тогтолцоог бэхжүүлэх, гүйцэтгэлд суурилсан санхүүжилтийн тогтолцоо, тусламж үйлчилгээний чанарын нэгдсэн тогтолцоо, эрүүл мэндийн цахим мэдээллийн тогтолцоо, эрүүл мэндийн ажилтны нийгмийн хамгааллын хөтөлбөр зэргийг хэлэлцэв. Хөтөлбөр ёсоор уулзалтад оролцогчид асуулт, хариулт, санал бодлоо солилцлоо.

ТӨРИЙН АЛБАН ХААГЧДАД ЗОРИУЛСАН 21 УДААГИЙН АРГА ЗҮЙН ВЭБИНАР ЗОХИОН БАЙГУУЛЖЭЭ

ТӨРИЙН АЛБАН ХААГЧДЫГ ЛИ КУАН ЮҮГИЙН НЭРЭМЖИТ “ТӨРИЙН БОДЛОГЫН СУРГУУЛИЙН” ТЭТГЭЛЭГТ ХӨТӨЛБӨРИЙН СОНГОН ШАЛГАРУУЛАЛТАД УРЬЖ БАЙНА

2010 оноос үйл ажиллагаа нь зогсоод байсан “Биобэлдмэлийн үйлдвэр” Ковид-19 цар тахлын эсрэг иммуноглобулин үйлдвэрлэх боломж нээгдлээ

Цар тахлын халдварын эрсдэл нэмэгдэж буй энэ цаг үед Биобэлдмэл үйлдвэрлэл, үндэсний вакцины хяналтын лаборатори, вакцины үйлдвэрлэл нь үндэсний аюулгүй байдлын нэг хэсэг болоод байна. Иймд Нийгмийн эрүүл мэндийн үндэсний төвийн “Биобэлдмэлийн үйлдвэр”-ийг бүрэн ажиллагаанд оруулж, цар тахлын эсрэг иммуноглобулин үйлдвэрлэхээр Засгийн газрын хуралдаанд Шадар сайд, Улсын онцгой комиссын дарга С.Амарсайхан асуудлыг танилцуулж, шийдвэрлүүллээ. Ингэснээр 2010 оноос үйл ажиллагаа нь зогсоод байсан “Биобэлдмэлийн үйлдвэр” Ковид-19 цар тахлын эсрэг иммуноглобулин үйлдвэрлэх боломж нөхцөл нээгдэж байгаа бөгөөд Монголд үйлдвэрлэсэн биобэлдмэлийг энэ оны 3-р улирлаас эхлэн эмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд нэвтрүүлэхээр төлөвлөн ажиллаж байна. 1933 онд Цагаан цэцгийн 98000 хүн/тун вакциныг үйлдвэрлэн дотоодын хэрэгцээгээ хангаж, “ЦАГААН ЦЭЦЭГ ӨВЧНИЙГ БҮРЭН УСТГАСАН АЗИЙН АНХНЫ ОРОН” болгож байсан энэхүү биобэлдмэл, вакцины үйлдвэр нь 88 жилийн түүхтэй, туршлагатай юм. Коронавирусийн цар тахлын үед вирүсийг дарангуйлах, үрэвслийн хариу урвалыг зогсоох үйлдэлтэй эсрэг биеийг бэлнээр нь шууд биемахбодид оруулж урьдчилан сэргийлж, эмчлэх аргыг ДЭМБ-аас эмнэл зүйн удирдамжиндаа тусган дэлхий нийтэд хэрэгжүүлж эхэлсэн. Манай улсад хэвийн болон өвөрмөц иммуноглобулиныг халдварт шар, улаан бурхан, менингит зэрэг халдварт өвчний урьдчилан сэргийлэлт, эмчилгээнд хэрэглэж байсан туршлагатай. Иммуноглобулин гэж нэрлэгддэг энэхүү уургийн бэлдмэлийг өндөр тунгаар хийхэд хүндэвтэр зэргээр өвдсөн Ковид-19-ийн халдварын эдгэрэлтийг хурдасгасан, хүндрэлээс шууд сэргийлсэн аюулгүй, үр дүнтэй болохыг баталсан байдаг. Хэвийн иммуноглобулиныг эмнэлзүйн туршилтгүйгээр Ковид-19 халдварын эмчилгээнд шууд хэрэглэхийг зөвлөсөн. Хүндэвтэр шатны эмчилгээнд эрт оруулахад хүндрэлээс маш сайн сэргийлэх чухал ач холбогдолтой юм. Тус үйлдвэр нь хэвийн болон өвөрмөц иммунноглобулиныг 45 хоногт 60-100 литр сийвэнгээс 2000-3000 хүн тунгаар үйлдвэрлэж эмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд нэвтрүүлнэ. Үүний үр дүнд монгол хүний биеийн онцлогт тохирсон бүтээгдэхүүнийг хэрэглээнд нэвтрүүлж, Ковид-19 халдварын хүндэвтэр гэсэн оноштой өвчтөнд эрт тарьснаар хүндэрч нас барахаас сэргийлэн, Хоёрдогч нянгийн халдвараас сэргийлэхийн зэрэгцээ Вирусийн эсрэг эмчилгээнд дарангуйлагдсан дархлалыг сэргээж, Эмнэлгийн тусламжийн зардлыг бууруулан, Гадаад руу урсах мөнгөний урсгалыг бодитойгоор багасгана. Өдгөө Монголд урьдчилан сэргийлэх, эмчилгээний зориулалтаар хэрэглэгддэг биобэлдмэлийн бүтээгдэхүүнийг импортын биобэлдмэл 100% орлож байна. Үйлдвэрийн тухай товчхон: 1932 оноос хойш Монгол Улсад анагаах ухааны биотехнологид суурилан эмчилгээний зориулалтын биобэлдмэлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг цорын ганц үйлдвэр ажиллаж, 15 төрлийн биобэлдмэл, 20 гаруй нэр төрлийн тэжээлт орчны бүтээгдэхүүнээр эрүүл мэндийн байгууллага, хүн амын хэрэгцээг хангаж байсан туршлагатай. Анх үүсэн байгуулагдсанаас эхлээд одоог хүртэл ОХУ болон бусад орнуудтай хамтран судалгаа хөгжил, инноваци үйлдвэрлэлийг явуулж, ялангуяа уураг нөхөх альбумин, дархлаа сайжруулах хэвийн иммуноглобулин, харшлын эсрэг гистаглобулин, галзуугийн эсрэг вакцин, гэдэсний хижиг өвчнийг эмчлэх балнадын нян залгиур зэрэг бүтээгдэхүүнүүд нь эрэлт өндөртэй байдаг. Гэвч 2010 онд МХЕГ-аас үйл ажиллагааг нь зогсоож, улмаар 2016 онд Засгийн газрын 149 тоот тогтоолоор “Биобэлдмэлийн үйлдвэр” аж ахуйн тооцоот, төрийн өмчит үйлдвэрийн газрыг татан буулгаж, чиг үүргийг нь Нийгмийн эрүүл мэндийн үндэсний төвд шилжүүлсэн түүхтэй. Харин 2019 оны 10 дугаар сард Шинжлэх ухааны шинэ технологийг ашиглан инновацийн загвар бүтээгдэхүүнийг лабораторийн түвшинд гаргаж, түүнийгээ үйлдвэрлэлд нэвтрүүлэхээр “Биобэлдмэлийн үйлдвэр”-ийг сэргээн нээсэн юм. Цаашид Монгол улсад биобэлдмэл (хэвийн болон өвөрмөц иммуноглобулин, сийвэн) үйлдвэрлэх үндэсний вакцины хяналтын лаборатори байгуулах, улмаар нутгийн омогт суурилсан коронавирусийн үндэсний вакциныг үйлдвэрлэх хэрэгцээ, шаардлага бидэнд тулгараад байна. БИОБЭЛДМЭЛИЙН ҮЙЛДВЭРИЙН БҮТЭЭГДЭХҮҮН БА ЗАГВАРЫН ТУХАЙД: • 1955 онд сахуу, татран өвчнийг эмчлэх ийлдэс • 1957 онд галзуу өвчний эсрэг вакцин • 1960 оноос сийвэн нөхөх, сэлбэх шингэн, аминокровин зэрэг цусны бүтээгдэхүүн • 1981 оноос эрүүл эхийн эхсийн цусийг ашиглан доорхи бүтээгдэхүүнүүдийг дархлаа дэмжих, халдварт өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх, эмчлэх зориулалттай хүний хэвийн иммуноглобулин, харшлын эсрэг гистаглобулин, уураг нөхөх 5-10%-ийн альбумин, коллаген агуулсан бэлдмэл болох шиллэг эд, гэдэсний халдварт өвчин, суулгалтын эсрэг бэлдмэл болох балнадын нян залгиур, колибактерин, бифидо зэрэг бүтээгдэхүүдийг үйлдвэрлэж хүн амын эрүүл мэндийг хамгаалах үйлсэд үнэтэй хувь нэмэр оруулж байлаа. • 2000-2019 онд шинжлэх ухаан, үйлдвэрлэлийг хослуулах, хөдөлмөрийн бүтээмжийг нэмэгдүүлэх, шинэ технологи, шинэ бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэлд нэвтрүүлэх зорилгоор Биотехнологийн үйлдвэрийг эрдэм шинжилгээний хэсэгтэй нэгтгэн, 10 гаруй төсөл хэрэгжүүлснээр доорхи загвар бүтээгдэхүүнийг гаргаж үйлдвэрлэхэд бэлэн болоод байна. Үүнд: ­ Иммуноглобулин (булчин, судсанд тарих) ­ Гепатит С-ийн эсрэг өвөрмөц иммуноглобулин ­ Гепатит А вирүсийн эсрэг иммуноглобулин ­ Томуугийн эсрэг өвөрмөц иммуноглобулин ­ Интерферон ­ Гепатит В-ийн эсрэг ийлдэсийн вакцин ­ Гепатит А, В, С, ДОХ-ийн оношлуурууд ­ 99% цэвэршилттэй бүхий 5%,10%, 20%-ийн альбумин

ИРГЭДИЙГ ЖИЛД НЭГ УДАА ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ЭРТ ИЛРҮҮЛЭГ ҮЗЛЭГТ ХАМРУУЛАХААР ТӨЛӨВЛӨЖ БАЙНА

Засгийн газрын хуралдаан 2021 оны 06 дугаар сарын 08-ны өдөр боллоо. Иргэдийг жилд нэг удаа эрүүл мэндийн эрт илрүүлэг үзлэгт хамруулахаар төлөвлөж байна 18-аас дээш насны иргэдийг жил бүр эрүүл мэндийн эрт илрүүлэг үзлэгт хамруулахаар төлөвлөж байна. Үндэсний хөтөлбөр боловсруулах, эрүүл мэндийн үзлэгийн мэдээллийн цахим сан бий болгох, тухайн мэдээллийг олон улсад хүлээн зөвшөөрдөг байх зэрэг чиглэлээр ажиллахыг Ерөнхий сайд үүрэг болгов. Эхний жилүүдэд өвчлөлийн тохиолдол нэмэгдэж, эрүүл мэндийн байгууллагын ачаалал ихэснэ. Гэхдээ иргэдэд эрүүл мэндийн боловсрол олгож, эрүүл, идэвхтэй амьдралын дадал, хэвшилтэй болгосноор эрүүл хүнд амд үзүүлэх нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний чанар, хүртээмж сайжирна гэж тооцоолжээ. Хоол боловсруулах, амьсгалын, зүрх-судасны тогтолцооны өвчин өвчлөлийн тэргүүлэх шалтгаан болдог бол зүрх-судас, хавдар, гэмтэл, хордлого болон гадны шалтгаантай бусад эмгэгээр түлхүү нас барж байна. Хөдөлмөрийн насны хүн амын өвчлөл, нас баралтын 77 хувийг халдварт бус өвчин, нас барсан гурван тохиолдол бүрийн нэг нь зүрх-судасны өвчинтэй холбоотой байна. 2010 оны байдлаар хорт хавдрын 4,466 шинэ тохиолдол, 3,264 нас баралт бүртгэгдэж байсан бол 2020 онд шинэ тохиолдол 6,702, нас баралт 4,260 болж нэмэгджээ. Шинэ тохиолдлын 73 хувь нь хожуу үедээ буюу II, III шатандаа онош тодорсон, хорт хавдраар өвчилсөн хүмүүсийнн 65 хувь нь онош батлагдсанаас хойш жил хүрэхгүй хугацааны дотор нас бардаг гэсэн статистик мэдээ гарчээ. Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдтэй холбоотой цогц арга хэмжээ авна Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өнгөрсөн долоо хоногт хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төлөөлөлтэй уулзсан. Тулгамдаж байгаа асуудлуудыг цогцоор нь шийдвэрлэхээр холбогдох сайд нарт үүрэг, чиглэл өглөө. Тухайлбал: - 2022 оноос шинэ хөтөлбөр, төлөвлөгөө боловсруулж батлуулах - Дохионы хэлний хэлмэрч, орчуулагчийг үе шаттай бэлтгэх - Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн ажиллуулаагүй ажлын байрны төлбөрийг зөвхөн хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжихэд зарцуулах - Төрийн бус байгууллагатай хамтран ажилд зуучлах, мэргэжлийн сургалтад хамруулах, мэргэшүүлэх, суралцах орчин бүрдүүлэх, суралцагчдын тоог нэмэх - Хөгжлийн бэрхшээлийн эрт илрүүлэлтийг сайжруулах - Боловсролын цогц үйлчилгээ нэвтрүүлэх - Орон сууцжуулах дэд хөтөлбөр хэрэгжүүлэх - Нийтийн тээвэр, барилга байгууламж, гудамж, талбай зэргийг хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэнд ээлтэй хэлбэрээр тоноглох, тохижуулах - Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн сангаас дэмжлэг үзүүлэх зэргийг хэлж болно. 25, түүнээс дээш ажилтантай аж ахуйн нэгж, байгууллага ажил, албан тушаалынхаа дөрөв, түүнээс дээш хувийн орон тоонд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүн ажиллуулах ёстой. Ажиллуулаагүй бол тодорхой хэмжээний төлбөр төлдөг. Төрийн байгууллагууд төлбөр төлөх бус, ажилд авч байхад түлхүү анхаарахыг Ерөнхий сайд чиглэл болгож, аж ахуйн нэгжүүдийг уриаллаа. Ерөнхий сайд нийгмийн хамгаалал, хөгжлийн асуудал хариуцсан орон тооны бус зөвлөхөөр “Түгээмэл хөгжил бие даан амьдрах төв”-ийн тэргүүн Ч.Ундрахбаярыг ажиллуулж, сарын дотор орон тооны зөвлөхийн албан тушаалд томилох болжээ. Монгол Улсад 108 мянган хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн байдаг бөгөөд энэ нь хүн амын 3.2 хувь гэсэн үг юм. Улсын хэмжээнд хөгжлийн бэрхшээлтэй 13,629 иргэн хөдөлмөр эрхэлдэг байна. Ирэх оноос Улаанбаатар хот, Архангай, Дархан-Уул, Дорнод, Дундговь, Ховд, Хөвсгөл аймагт Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний хөгжлийн төвүүд ажиллаж эхлэх юм. Эдийн засгийн идэвх нэмэгдэж байна Засгийн газар долоо хоног бүр “Эрүүл мэндээ хамгаалж, эдийн засгаа сэргээх 10 их наядын цогц төлөвлөгөө”-ний хэрэгжилтийн явцын талаар мэдээлэл сонсдог. Сангийн яамны танилцуулгаас үзвэл Ажлын байрыг дэмжих зээл олголт төлөвлөсөн хэмжээний 59.9, репо санхүүжилттэй зээл 23.6, ипотекийн зээл 34.7 хувьд хүрчээ. Хөдөө аж ахуйг дэмжих 205 тэрбум төгрөгийн зээлийг 13,764 зээлдэгч аваад байна. Энэ нь төлөвлөсөн хэмжээний 41 хувь гэсэн үг юм. Зээлийн идэвх нэмэгдэж байгааг Сангийн сайд Б.Жавхлан хэллээ. Цогц төлөвлөгөөний хүрээнд малчид зээл авах хүсэлтээ илэрхийлж байна. Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Ажлын байрыг нэмэгдүүлэх гурван хувийн хүүтэй, хоёр их наяд төгрөгийн зээлийн хэмжээг нэг их наяд төгрөгөөр нэмэх, малчдад зээл олгохтой холбоотой асуудлыг судалж танилцуулахыг холбогдох сайд нарт өглөө. Ерөнхий сайд нийслэл хотод ажилласантай холбогдуулан: - Түгжрэлийг бууруулах зорилгоор нүхэн гарцууд барихад шаардагдах хөрөнгийг шийдвэрлэх - Сэлбэ голын дагуух тохижилт, урсацыг нэмэгдүүлэх, хөв цөөрөм, Бэлх, Сэлхийн үерийн хамгаалалтын далан байгуулах хөрөнгийг 2022 оны улсын төсөвт тусгах - БГД-ийн 16 дугаар хороо, Гандан орчмыг соёлын аялал жуулчлалын бүс болгон хөгжүүлэх санал боловсруулан танилцуулахыг холбогдох сайд нарт үүрэг, чиглэл болголоо.

Яамдуудын 60 автомашиныг эрүүл мэндийн байгууллагад дайчиллаа

Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээнд зориулж 14 яамнаас 60 авто машиныг дайчилгаанд хэрэглүүлэхээр хүлээлгэн өглөө. УОК-ын Нарийн бичгийн дарга Т.Баярхүү: Засгийн Газар, УОК-оос шийдвэр гаргасны дагуу 14 яамны албан тушаалтны ашиглаж буй 60 автомашинуудыг татан оролцуулж эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ үзүүлэхээр боллоо. Ийнхүү өнөөдөр Нийслэлийн Эрүүл Мэндийн газарт машинуудыг хүлээлгэн өгч байна. Эдгээр машиныг хүлээн авснаар цаашаа дүүргийн эрүүл мэндийн төвүүд гэх мэт хэрэгцээ шаардлагатай байгаа газруудад түгээнэ. Гэрээр тусгаарлагдаж буй өвчтөнүүдэд тусламж үйлчилгээ үзүүлэхэд ашиглагдана. Эрүүл Мэндийн Яамны төрийн нарийн бичгийн дарга Ц.Эрдэмбилэг: Засгийн Газрын бүх яамдууд хамтарч Ковид-19 цар тахлын хариу арга хэмжээний хүрээнд бусад яамдууд тус бүр тав таван машин хандивлаж байна. Нийслэийн Эрүүл Мэндийн газар, НОК хариу арга хэмжээний багт дайчлан ажиллаж байна. Ингэснээр гэрээр эмчлэгдэж буй иргэддээ болон ойрын хавьтлуудыг тандах, эмнэлгийн тусламж үзүүлэх гэх мэт олон үйл ажиллагаанд эдгээр автомашин тус дэм болно. Одоогийн байдлаар эмч, эмнэлгийн ажилчдын ажлын ачаалал маш их байна. Мөн техник хэрэгслийн дутмагаас болж иргэддээ хүрч ажиллах тусламж үйлчилгээ хүндрэлтэй байсан. Хариу арга хэмжээний баг маань техник, хэрэгслийн хомсдолд орсон басйан ч улмаар шийдэгдэж байна

МОНГОЛЫН ЭМЧ, ЭРДЭМТЭДИЙН БҮТЭЭЛ ОЛОН УЛСЫН “PLOS ONE” СЭТГҮҮЛД ХЭВЛЭГДЛЭЭ

Сэтгэцийн Эрүүл Мэндийн Үндэсний Төв, Анагаахын Шинжлэх Ухааны Үндэсний Их Сургуулийн эмч, эрдэмтэдийн хамтран бүтээсэн “Шизофрени эмгэг ба түүний эмнэлзүйн хэлбэрүүдийн үед тохиолдох дерматоглификийн гол шинжүүд” сэдэвт судалгааны ажил нь Олон улсын нэр хүнд бүхий Эрдэм шинжилгээний сэтгүүл болох Public Library of Science (Plos one ) IF-2.740 (2019-2020) сэтгүүлд хэвлэгдлээ. Энэхүү Plos one эрдэм шинжилгээний сэтгүүл нь 200 гаруй судалгааны чиглэлээр дэлхийн 20000 гаруй судлаач нарыг холбосон эрдэм судлалын нотолгоо, шаардлага, ёс зүй өндөртэй сэтгүүл юм. Судлаач Н.Оюунчимэг, Ц.Алтансүх, Л.Насанцэнгэл, Ж.Сарантуяа нарын судалгаагаар шизофрени эмгэгтэй хүмүүс болон нийт хүн амын дунд хуруу болон алганы хээнд ялгаа байгаа эсэхийг тодорхойлохыг зорьсон. Шизофрени эмгэгийн үед баруун гарын ядам хуруунд нуман хээ илрэх, А-В судлын тоо буурах, кататони хэлбэрийн шизофрени эмгэгийн үед илүү олон угалзан хээ илрэх, А-В судлын тоо ихсэх зэрэг дерматоглификийн олон нууцлаг байдлуудыг илрүүлэв. Судалгааны үр дүнгээс үзвэл дерматоглификийн шинжүүдийг шизофрени эмгэгийн оношлогооны хэрэглүүр болгон хэрэглэх боломжтойг нотлож байгаа ба цаашид эмнэлзүйд суурилсан судалгаануудыг хийх шаардлагатайг харууллаа.

“PFIZER” ВАКЦИН ХҮЛЭЭН АВЛАА

Япон Улсын Засгийн газрын буцалтгүй тусламжаар НҮБ-ын Хүүхдийн Сан (UNICEF)-аар дамжуулан Монгол Улсад хэрэгжүүлж буй “КОВИД-19 цар тахал болон нийгмийн эрүүл мэндийн онцгой байдлын үеийн чадавхийг бэхжүүлэх төсөл”-ийн хүрээнд нийлүүлэгдэх вакцины эхний ээлжийг хүлээн авах ёслолын ажиллагаа 6 дугаар сарын 16-нд Буянт-Ухаа нисэх онгоцны буудалд болов. Ёслолын ажиллагаанд Монгол Улсын Шадар сайд С.Амарсайхан, Гадаад харилцааны яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Н.Анхбаяр, Эрүүл мэндийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Ц.Эрдэмбилэг, Япон Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Кобаяши Хироюки, Монгол дахь НҮБ-ын Хүүхдийн Сан (UNICEF)-ийн Суурин төлөөлөгч Алекс Хайкенс болон холбогдох албаны хүмүүс оролцлоо. КОВИД-19 цар тахал болон нийгмийн эрүүл мэндийн онцгой байдлын үеийн чадавхийг бэхжүүлэхэд зориулж Япон Улсын Засгийн газар манай улсад 21.5 сая ам.долларын буцалтгүй тусламж үзүүлэхээ илэрхийлээд байсан билээ. Тэгвэл энэхүү тусламжийн хүрээнд нийт 2.35 сая орчим тун Pfizer вакцин манай улсад нийлүүлэгдэх бөгөөд үүнээс эхний 84240 тун вакциныг өнөөдөр манай тал хүлээн авлаа. Элчин сайд Кобаяши Хироюки “Pfizer вакцины 2.5 сая тунгаас Японы засгийн газар 2.35 саяыг худалдан авахад санхүүжилт олгож буйдаа таатай байна. Япон улс НҮБ-ын Хүүхдийн Сантай хамтарч дэмжлэг үзүүлж байгаа нь вакцинжуулалтын хөтөлбөрийг улам бэхжүүлж, Монгол Улсын нийгэм, эдийн засгийн үйл ажиллагааг сэргээхэд дэмжлэг болно гэж би итгэж байна” гэж хэлжээ. Мөн энэ үеэр НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн Суурин төлөөлөгч Алекс Хайкенс хэлэхдээ “Монгол Улс цар тахлын эсрэг хэрэгжүүлж буй арга хэмжээнд Япон улсын засгийн газраас санхүүгийн дэмжлэг үзүүлж байгаад НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн өмнөөс талархалаа илэрхийлэхийн сацуу вакцинжуулалтын ажлыг богино хугацаанд амжилттай хэрэгжүүлж буй Монгол Улсын Засгийн газарт баяр хүргэе. Өнөөдөр бидний хүлээн авч буй вакцин нь вакцинжуулалтыг улам өргөжүүлж, хүн амын дунд вакциндаа хамрагдаж чадахгүй байгаа хэсгүүдэд зориулагдаж байгаагаараа онцлог юм” гэлээ.

“АНХААРЧ СОНСЪЁ, АНЗААРЧ ӨӨРЧИЛЬЕ” СОШИАЛ МЕДИА НӨЛӨӨЛЛИЙН АЯН

Н.ЛХАМЦОО: МАНАЙ ТӨВД 23 ТЭРБУМ ТӨГРӨГИЙН ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ ХИЙГДЭЖ, МЭС ЗАСЛЫН ТУСЛАМЖ ҮЙЛЧИЛГЭЭ ШИНЭ ШАТАНД ХӨГЖИХ НӨХЦӨЛ БҮРДЛЭЭ

Улсын Гуравдугаар төв эмнэлгийн Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын төв нь манай улсын ганц лавлагаа шатлалын тусламж үйлчилгээг үзүүлдэг төвлөрсөн эмчилгээ, мэс засал, сургалтын төв юм. Энэ жил Монгол улсад Мэдрэлийн мэс заслын тасаг үүсэн байгуулагдсаны 55 жилийн ой мөн тохиож байна. Өнгөрөгч 05 сарын сүүлээр Монгол улсын Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслынхан дунд жил бүр зохион байгуулагддаг "Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын үндэсний конфренци-2021" амжилттай болж өндөрлөлөө. Энэ талаар тодруулахаар УГТЭ-ийн Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын төвийн дарга, анагаах ухааны доктор Н.Лхамцоотой ярилцлаа. Сайн байна уу. Тавдугаар сарын 28, 29-ны өдрүүдэд зохион байгуулагдсан "Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын үндэсний конфренци-2021"-ийн онцлог юу байсан бэ? Та бүхэндээ энэ өдрийн мэндийг хүргэе. Энэ жилийн хувьд Коронавирусын цар тахлын нөхцөл байдалтай уялдуулан манай салбарынхан анх удаа цахимаар хоёр өдрийн хурлаа амжилттай зохион байгууллаа. Тус хуралд Лавлагаа шатлалын эмнэлэг, бүсийн оношилгооны төв, аймгийн Нэгдсэн эмнэлэг, ГССҮТ-ийн Тархи нугасны гэмтлийн мэс заслын тасгийнхан, ЭХЭМҮТ-ийн Хүүхдийн мэдрэл судлалын тасаг, АШУИС-ийн Мэдрэл судлалын тэнхим, Анагаах ухааны хүрээлэнгийн дэргэдэх Мэдрэлийн секторын хамт олон, Сэргээн засах төвийнхөн гэх Монгол улсад мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын тусламж үйлчилгээ үзүүлэгч бүх нэгжүүд оролцсон. Хуралд нийт 260 гаруй эмч, мэргэжилтэн, судлаачид оролцож манай салбарт тулгарч буй сүүлийн үеийн асуудлуудыг хэрхэн шийдвэрлэх талаар, Ковид-19 цар тахалтай холбоотой мэдрэлийн тусламж үйлчилгээний өнөөгийн байдлыг хэлэлцсэнээс гадна сүүлийн хоёр жилд мэдрэл судлалын салбарт хийгдэж байгаа судалгаа, эрдэм шинжилгээний ажлуудыг хэлэлцсэн чуулга уулзалт боллоо. Чуулга уулзалт бүр салбарт шинэчлэлийг авчрах зорилгыг агуулж байдаг. Энэ жилийн хувьд ямар ажлуудыг хийхээр төлөвлөсөн бэ? Энэ удаагийн "Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын үндэсний конфренци-2021"-ээр үндсэн гурван том ажлууд яригдаж шийдэлд хүрлээ. Нэгдүгээрт, тархи, нугасны шингэн дэх молекул биологийн, эсийн, биохимийн нарийн шинжилгээ хийх Ликвор лабораторийг Монгол улсад байгуулах төслийг бичих ажлыг эхлүүлэхээр боллоо. Энэ төрлийн шинжилгээ нь иргэдийн хамгийн их мэддэгээр менингит өвчний оношилгооны гол шинжилгээ болохоос гадна бусад олон төрлийн мэдрэлийн эмгэгүүдийн оношилгоонд нэн шаардлагатай байдаг. Хоёрдугаарт, Ковид-19-ын үед амт мэдрэхгүй болох, юм үнэрлэхээ болих, толгой өвдөх, ядарч сульдах, булчин, үеэр өвдөх, зэргээс гадна вакцинтай хамааралтай эсэх нь тодорхойгүй таталтууд өгөх гэх мэт асуудлууд иргэдийн дунд айдас түгшүүр, тодорхойгүй байдлыг бий болгож байна. Эдгээр асуудлыг тодруулах зорилгоор Ковид-19 -ын тусламж үйлчилгээ үзүүлж байгаа бүх эмнэлгүүд дээр мэдрэлийн салбарынхан хамтарч судалгаа хийж ард иргэддээ зориулан зөвлөмж боловсруулах ажлыг ойрын гурван сардаа багтаан хийхээр болж судалгааны ажлаа эхлүүлээд байна. Гуравдугаарт, тархины харвалтын үеийн бүртгэлийг орон даяар цахим систем ашиглан бүртгэж эхэллээ. Тархины харвалт нь Монгол улс дах халдварт бус эмгэгүүдээс өвчлөл болон нас баралтаар тэргүүлэгч зүрх судасны эмгэгийн хамгийн хүнд зэргийн хүндрэлд тооцогддог. Мэдрэлийн эмгэгүүд дундаас хөдөлмөрийн чадвар алдалт, нас баралт өндөр бүхий тархины харвалт нь нэлээн түгээмэл бөгөөд урьд өмнө нь тодорхой эмнэлгүүдэд л бүртгэл хийгддэг байсан юм. Улсын хэмжээнд тархины харвалтын бүртгэлийг хамгийн сүүлд бараг 20 жилийн өмнө хийсэн байдаг. Харвалтын бүртгэлийг улсын хэмжээнд хийх нь маш ач холбогдолтой. Тухайлбал харвалтын аль хэлбэр давамгайлан тохиолдож байгаа, ямар тусламж үйлчилгээ үзүүлж байгаа, ямар насны хүмүүс өвчлөөд байгаа, бид хэрхэн урьдчилан сэргийлэх бололцоотой вэ гэсэн дараагийн бодлогын болон эмнэлзүйн суурь ойлголтуудад хариулт өгөх тогтолцоог нэвтрүүлэх юм. Харвалтын үед өвчтөнийг хэзээ хэрхэн тээвэрлэх, хөдөлгөж болох эсэх нь нөхцөл байдал бүрт өөр өөр байдаг. Үүний шалтгаан нь юу вэ? Энэ бол оношилгооны төхөөрөмж улс орон даяар дутагдалтай байгаатай шууд холбоотой. Харвалтын үеийн хамгийн эхний онош тодруулахад Компьютерт томографийн шинжилгээ хийгдэх шаардлагатай бөгөөд улсын хэмжээнд нийт аймгийн 40 хувь, дүүргүүдийн маань 50 хувь нь л хангагдсан байгаагаас таны дурдсан тодорхойгүй асуудлууд үүсч байгаа юм. Энэ асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд бидний дээр дурдсан энэ удаагийн чуулга уулзалтын гуравдугаар томоохон үр дүн болох цахим бүртгэлийн систем болон зайн зөвлөгөө өгөх онлайн платформыг ашиглалтанд оруулж байна. Уг платформыг ашигласнаар эмч нар шатлал ахиулан эмчийн зөвлөгөөг авч, эмчилгээ хийх боломж бүрдэх юм. Жишээ нь сумын эмч аймгийн эмчтэй холбогдож, аймгийн эмч гуравдугаар шатлалын эмнэлгийн эмч нартай шууд онлайнаар холбогдож шаардлагатай зөвлөгөөг авахын хамт харвалт давхар бүртгэгдэх боломжтой болно. Arslan.mn Дэлхийн банк, Азийн хөгжлийн банкны санхүүжилтээр танай төвд 23 тэрбум төгрөгийн тоног төхөөрөмжийн хөрөнгө оруулалт хийгдэж байгаа. Энэ төслийн явц хэр байна вэ? Ковид-19 цар тахал дотоодод тархахаас өмнө манай багийнхны нөр их хөдөлмөрөөр хийгдсэн судалгаан дээр суурилагдсан тоног төхөөрөмжийн захиалгын санхүүжилт Дэлхийн банк, Азийн хөгжлийн банкны дэмжлэгтэйгээр шийдэгдсэн. Энэ оны эхний таван сарын байдлаар бидний төлөвлөсөн тоног төхөөрөмжийн 80 хувь нь орж ирсэн байгаа бөгөөд ирэх хоёр сард үлдсэн тоног төхөөрөмжүүдийг хүлээн авах болно. Эхний дөрвөн сард орж ирсэн тоног төхөөрөмжүүдээс дурангийн аппаратыг ашиглаж эхэлсэн. Энэ аппаратыг ашигласнаар гавлын хөндийг эвдэж оролгүйгээр хамрын хөндий, амны хөндийгөөр тархины суурийн хавдрууд, тэнд үүссэн эмгэгүүдийн оношилгоо эмчилгээг хийх бололцоотой болсон. Үүнээс гадна хамгийн сүүлийн үеийн навигацийн системийг хүлээн авч хэрэглээнд нэвтрүүлэхэд бэлэн болоод байна. Энэ нь манай улсын тархины мэс засалд үсрэнгүй дэвшлийг бий болгоно. Тархины мэс заслын онцлог нь гавлын дотор бага нээлтээр битүү орчинд ажилладаг тул тархины өвчилсөн хэсгийг яг онож очихгүй бол маш амархан гэмтдэг онцлогтой. Улмаар мэс заслын үр дүн улам сайжирна гэсэн үг юм. Мөн уг системийн тусламжтайгаар тархины үйл ажиллагааны эмгэгүүд тухайлбал уналт, таталт, хөдөлгөөний эмгэгийн үеийн мэс заслыг хийх үйл ажиллагааны мэдрэлийн мэс заслын дэд салбарын суурь тавигдах болно. Мэдрэлийн тасагт мөн оношилгооны тоног төхөөрөмжийн шинэчлэл хийгдэж ойрын 2 сардаа мэдрэл, булчингийн бичлэг, харааны, сонсголын дуудлагат потенциал зэрэг хамгийн сүүлийн үеийн оношилгоонууд хэрэглээнд нэвтрүүлэх болно. Arslan.mn Төвийн тоног төхөөрөмжийн шинэчлэл бүрэн хийгдсэнээр мэс заслын тусламж үйлчилгээний нэр төрөл хэдээр нэмэгдэх вэ? Уналт таталт, паркинсоны өвчин зэрэг хөдөлгөөний эмгэгийн мэс заслууд, тархины суурь үүнд баганан хэсгийн хавдрууд, харвалтын үеийн зэрэг цөөнгүй мэс заслын төрлүүдийг шинээр нэвтрүүлэх боломжтой. Эдгээр өдрүүдэд дэлхийн “Тархмал хатуурлын өдөр” тохиож байна. Эдгээр өдрүүдэд ямар ажлуудыг хийж байна вэ? Тархмал хатуурал нь маш ноцтой өвчин бөгөөд хөдөлмөрийн чадварыг алдагдуулдаг, архаг, угжрах явцтай эмгэг юм. Энэ нь тухайн хүний дархлааны тогтолцоо гажуудсанаас болж эрүүл эсээ устгадаг өвөрмөц өвчин. Ердийн үед аливаа өвчин тусахад тухайн өвчнийг үүсгэж байгаа вирусийн эсрэг тэмцэл бий болдог бол тархмал хатуурал нь шалгаан тодорхойгүйгээр эрүүл мэдрэлийн эсийг гэмтээдэг эмгэг юм. Энэ эмгэг маань мэдрэлийн эмгэг дундаа ховор юм шиг боловч дахин дахин сэдэрдэг, угжрах хандлагатай ноцтой өвчин байдгаараа онцлог. Энэ өвчний үеийн оношилгоо манай улсын хувьд нилээд боломжийн хэмжээнд хөгжсөн боловч эмчилгээнд хэрэглэгдэх гажуудсан дархлааны тогтолцоог зүгшрүүлдэг, намжаадаг сүүлийн үеийн эмүүд манай улсад орж ирээгүй байна. Эдгээр эмүүд гадаадад ч мөн өндөр өртөгтэй байдаг. Иймээс энэ эмийг Монголд оруулж ирэх, мөн өвчтөнүүддээ сэтгэлийн дэм үзүүлж эмч нар нь та бүхэнтэйгээ хамтдаа эмчилгээний аргуудыг судалж, хамтдаа энэ өвчний сүүлийн үеийн эмийг эмчилгээнд Монгол улсад нэвтрүүлье гэсэн мессэж өгөх зорилготойгоор ард иргэдэд мэдээлэл сурталчилгаа хийж байна. Эмч нарын маань хувьд дэлхийн бусад улсад өвчтөнүүд нь эмчилгээ авч болоод байхад яагаад бид нар авч чадахгүй байгаа юм бэ гэдэг дээр үргэлж санаа зовж байдаг. Үүн дээр дан ганц эмч, эмнэлгийн мэргэжилтнүүд санаа тавихаас илүүтэйгээр зайлшгүй өвчтөний дуу хоолой нэн шаардлагатай. Иймээс эмч, өвчтөнүүд хамтран ажиллаж дуу хоолойгоо нийгэмд хүргэснээр энэ эмчилгээг Монголдоо оруулж ирэх боломж бүрдэх юм. Монгол улс дах тархмал хатуурлын оношилгоо эмчилгээний талаар сүүлийн үеийн мэдээллийг өгнө үү? Д.Шүрэн нарын 2011 онд хийсэн судалгаагаар Монголд улсад бүртгэгдсэн тархмал хатуурлын 5 жилийн (2003-2007) өвчлөлийн түвшин улсын хэмжээнд 100000-д 7.0 байж эм, эр хүйсний харьцаа 2:1 байсан байна. Энэ өвчний үед мэдрэлийн аль ч эс дээр үүсч болдог тул олон янзаар хүний биед илэрдэг. Жишээ нь юм харахаа болино, саажилт өгнө, аль нэг мөч болон биеийн хэсгүүд мэдээгүй болно, сонсголгүй болно, унаж татна, сэтгэцийн өөрчлөлтүүд өгдөг гэх мэт. Мөн энэ өвчнөөр өвчилсөн өвчтөн нь ихэвчлэн хөдөлмөрийн чадвараа алдаж, хүний асаргаанд ордог. Оношилгооны хувьд өртөг өндөртэй. Хамгийн наад зах нь л гэхэд тархи, нугасны MRI хийлгэх шаардлагатай байдаг бөгөөд нэг удаагийн шинжилгээ нь хагас сая төгрөг орчим болдог. Эмийн эмчилгээ нь өртөг өндөр, дээрээс нь эмийн гаж нөлөө өндөртэй. Дээрээс нь нэг удаа л оношлуулаад болчихгүй даамжрах, угжрах, дахих хандлагатай байдаг нь маш хэцүү. Энэ өвчнөөр эмэгтэйчүүд голдуу өвддөг бөгөөд сүүлийн үед залуу охид их өвчилж байгаа нь харамсалтай байна. Arslan.mn Та бидэнд УГТЭ-ийн Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын төвөө танилцуулна уу? УГТЭ нь 2010 оноос хойш Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын лавлагаа шатлалын тусламж үйлчилгээг орон даяар үзүүлж эхэлсэн бөгөөд өнгөрсөн оны 12-р сараас Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын төв болж өргөжсөн. Манай төв нь 98 хүний бүрэлдэхүүнтэй бөгөөд хамгийн сүүлд судсан доторх оношилгоо эмчилгээний төв нэгдэж, өргөн бүрэлдэхүүнээр ард иргэддээ үйлчилгээ үзүүлж байна. Мэдрэл, мэдрэлийн мэс заслын төв нь жилдээ 26,000 гаруй хүнд амбулатори болон хэвтүүлэн эмчлэх тусламж үйлчилгээ үзүүлдэг. Манай төвийн Мэдрэлийн мэс заслын тасаг маань энэ жил байгуулагдаад 55 жил болж байна. Энэ тасаг маань Монгол улсын ууган бөгөөд цор ганц мэдрэлийн мэс заслын тусламж үйлчилгээг цогцоор үзүүлэгч тасаг юм. Мэдрэлийн тасаг маань 2 жилийн дараа 60 жилийн ойтойгоо золгоно. Мөн манай төвийн нэг том хэсэг бол Харвалтын тасаг бөгөөд манай улсад 2010-2013 онуудад хэрэгжсэн Мянганы сорилтын сангийн санхүүжилтээр үүсгэн байгуулагдсан Монгол улсдаа цор ганц 20 ортой тасаг бөгөөд зөвхөн тархины харвалтын тусламж үйлчилгээ үзүүлдэг. Судсан доторх оношилгоо, эмчилгээ анхлан манай төвд хийгдсэн бөгөөд бид өнөөдөр жилд 1400-аад өвчтөнд тусламж үйлчилгээгээ үзүүлж байна. Түүнчлэн Мэдрэлийн мэс заслын тасаг нь жилдээ 2200 орчим мэс засал хийдэг бол Харвалтын тасаг 20 орон дээрээ 1400 хүнийг хэвтүүлэн эмчилж байна. Мэдрэл судлалын тасаг нь 3000 орчим иргэнд хэвтүүлэн эмчлэх үйлчилгээ үзүүлж байна. -Ярилцсан танд баярлалаа.

ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН САЛБАРЫН “ХӨДӨЛМӨРИЙН ЯАРМАГ-2021” ЦАХИМ АРГА ХЭМЖЭЭ ЗОХИОН БАЙГУУЛАГДЛАА

Анагаах ухааны боловсрол олгох их дээд сургуулиудын төгсөлт болж байгаатай холбогдуулан сургууль төгсөгчид болон ажил идэвхтэй хайж байгаа эрүүл мэндийн мэргэжилтэнг ажлын байраар хангах, ур чадварыг нь байнга хөгжүүлэх, тогтвор суурьшилтай ажиллуулах зорилгоор тус төвөөс ‘’Хөдөлмөрийн яармаг’’ арга хэмжээг жил бүр тогтмол зохион байгуулж ирлээ. Энэ жилийн арга хэмжээ COVID-19 цар тахлын нөхцөл байдлын улмаас хоёр дахь удаагаа цахим хэлбэрээр 2021 оны 06 сарын 10-30-ны өдрүүдэд зохион байгуулж байна. “Хөдөлмөрийн яармаг-2021” цахим арга хэмжээний хүрээнд эрүүл мэндийн байгууллагад шаардлагатай байгаа сул ажлын байрны мэдээллийг нэгтгэх, танилцуулах, сул ажлын байранд зуучлах, ажил идэвхтэй хайж байгаа эрүүл мэндийн ажилтны мэдээний сан үүсгэх, Төгсөлтийн дараах сургалтын талаар мэдээлэл өгөх зэрэг үйл ажиллагааг зохион байгуулж байна. “Хөдөлмөрийн яармаг-2021” цахим арга хэмжээгээр 97 эрүүл мэндийн байгууллагын 1000 орчим сул ажлын байрны мэдээлэл танилцуулагдаж байгаагаас сувилагч, дүрс оношлогооны эмч, дотрын эмч мэргэжлийн сул ажлын байр хамгийн их байна. Уг арга хэмжээ Эрүүл мэндийн хөгжлийн төвийн www.hdc.gov.mn вэб хуудсаар олон нийтэд хүрэх тул их, дээд сургууль төгсөгчид болон эмнэлгийн мэргэжилтнүүд та бүхэн өргөнөөр оролцоорой. Өнөөдөр буюу 6 сарын 16-ны өдөр Эрүүл мэндийн хөгжлийн төвийн нүүр хуудсаар энэхүү арга хэмжээний талаар Лайв хийгдсэн бөгөөд төгсөгчдөд зориулсан болон төгсөлтийн дараах сургалтын талаарх мэдээлэл, сул ажлын байрны зар, зарим нэгэн байгууллагуудын танилцуулгыг хийлээ.

КОВИД-19-ИЙН ШИНЖ ТЭМДЭГ БА ЗӨВЛӨМЖ

Хэрвээ танд доорх шинж тэмдгүүд илэрч байвал халдвар авсан байх магадлалтай. Үүнд: Хуурай ханиалгах, Хоолой өвдөх, Амт, үнэрээ алдах, Толгой өвдөх, Хамар битүүрэх, Шингэн нус гойжих, 38 хэм хүртэл халуурч байвал КОВИД-19-ийн халдварын хөнгөн хэлбэрээр өвчилсөн байх магадлалтай. Энэ тохиолдолд та айж сандралгүй гэртээ өөрийгөө 10 хоног тусгаарлаж аль болох шингэн зүйлийг халуун, бүлээнээр ууж, илчлэг сайтай хоол хүнс идэж, маш сайн унтаж амрах хэрэгтэй. Хөнгөн дасгал, хөдөлгөөн хийгээрэй. Шаардлагатай тохиолдолд халуун бууруулах, өвдөлт намдаах зэрэг шинж тэмдгийн эмчилгээг хийнэ. Мөн Д аминдэм 4,000-5,000 мг-аар өдөрт нэг удаа, С аминдэмийг 1,000 мг-аар өдөрт нэг удаа 14 хоногийн турш ууна. Хэрвээ танд: (КОВИД 19-ийн хүнд хэлбэрүүд болох) Амьсгаадах, Амьсгалын тоо насанд хүрэгчдэд 1 минутад 20 буюу түүнээс дээш болж амьсгал давчдах, Ханиалгалт эрс нэмэгдэх, Амны салст, хэл, уруул, хурууны үзүүр хөхрөх, Амт үнэрээ алдах, Цээж хөндүүрлэж өвдөх, 38 хэмээс дээш халуурах, Зарим тохиолдолд гүйлгэх, бөөлжих шинжүүд илэрч байвал эмнэлгийн тусламж яаралтай авах шаардлагатай бөгөөд 119 дугаараас тусламж, мэдээлэл авна уу. Хэдийгээр ТА вакцины бүрэн тунд хамрагдсан ч гэсэн энхрий бяцхан үрс, жирэмсэн эхчүүдийн төлөө халдвар хамгааллын дэглэмээ чандлан баримтлаарай!

“АЛСЫН ХАРАА-2050” МОНГОЛ УЛСЫН УРТ ХУГАЦААНЫ ХӨГЖЛИЙН БОДЛОГО” ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН САЛБАРТ УУЛЗАЛТ ЗОХИОН БАЙГУУЛАГДАВ

”Алсын хараа-2050” Монгол улсын урт хугацааны хөгжлийн баримт бичиг, Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөр, Монгол улсын нийгэм эдийн засгийг хөгжүүлэх үндсэн чиглэл зэрэг бодлогын баримт бичгийн хүрээнд тухайн салбараас Төрийн албаны шинэтгэлтэй уялдуулан хэрэгжүүлэх бодлого, үйл ажиллагааны талаар танилцах уулзалт зохион байгуулагдлаа. Уулзалтад нэг талаас Эрүүл мэндийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Ц.Эрдэмбилэг, Төрийн захиргааны удирдлагын газрын дарга П.Эрхэмбаяр, Эмнэлгийн тусламжийн бодлого, хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Б.Буянтогтох, Нийтийн эрүүл мэндийн тусламжийн бодлого, хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Л.Энхсайхан, Хяналт-шинижлгээ, үнэлгээний газрын дарга Д.Ганцэцэг, Эрүүл мэндийн даатгалын ерөнхий газрын дарга Л.Бямбасүрэн, Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн хяналт зохицуулалтын газрын дарга Б.Цэцэгсайхан болон Төрийн албаны зөвлөлийн Эрүүл мэндийн яамны дэргэдэх Салбар зөвлөлийн гишүүд, нөгөө талаас Төрийн албаны зөвлөлийн дарга Б.Баатарзориг, Төрийн албаны зөвлөлийн гишүүд болон ажлын албаны дарга, гишүүд оролцлоо. Цахимаар Эрүүл мэндийн яамны нийт албан хаагчид болон Төрийн албан зөвлөлийн албан хаагчид оролцлоо. Хурлыг нээж Эрүүл мэндийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Ц.Эрдэмбилэг үг хэлэв. “Эрүүл мэндийн салбарын өнөөгийн байдал”, “Эрүүл мэндийн яамны бүтэц, зохион байгуулалт” сэдвээр Эрүүл мэндийн яамны Төрийн захиргааны удирдлагын газрын дарга П.Эрхэмбаяр танилцуулга илтгэл тавив. Дараа нь Төрийн нарийн бичгийн дарга Ц.Эрдэмбилэг “Салбарын хөгжлийн бодлогын баримт бичгүүд, салбарын шинэчлэл”-ийн талаар илтгэл танилцуулав. Илтгэлд дурьдснаар “Алсын хараа 2050” Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлого эрүүл мэндийн салбарт эрүүл дадал хэвшилтэй, идэвхтэй амьдралын хэв маягтай иргэнийг төлөвшүүлэн эрүүл мэндийн чанар, хүртээмж, үр дүнтэй тогтолцоог хөгжүүлэхэд оршино. Салбарын хөгжлийн зорилго нь 3 үе шаттай юм. Үүнд: • 1-р үе шат (2021-2030он) Эрүүл мэндийн чанар, хүртээмжтэй тогтолцооны шинэчлэлийн үе • 2-р үе шат (2031-2040он) Амьдралын зөв дадал, хэвшилтэй иргэнийг төлөвшүүлэх үе • 3-р үе шат (2041-2050он) Эрүүл амьдралын хэв маягийг дэмжих үе Алсын хараа 2050 Монгол улсын урт хугацааны хөтөлбөр нь Төрөөс эрүүл мэндийн талаар баримтлах бодлого, Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөр, Үндэсний 7 хөтөлбөр, Стратеги 2, Монгол улсыг хөгжүүлэх 5 жилийн үндсэн чиглэл, Улсын хөгжлийн жилийн төлөвлөгөөтэй байна.Салбарын хөгжлийн 2021-2024 онд хийгдэх цогц арга хэмжээ нь “Хавдрийн эсрэг” арга хэмжээ, “Харшлаас сэргийлэх” арга хэмжээ, “Эрүүл чийрэг эр хүн” арга хэмжээ, “Орчны эрүүл мэнд” арга хэмжээ оршино.Түүнчлэн эрт илрүүлэг үзлэг шинжилгээнд хамрагдах тогтолцоог бэхжүүлэх, гүйцэтгэлд суурилсан санхүүжилтийн тогтолцоо, тусламж үйлчилгээний чанарын нэгдсэн тогтолцоо, эрүүл мэндийн цахим мэдээллийн тогтолцоо, эрүүл мэндийн ажилтны нийгмийн хамгааллын хөтөлбөр зэргийг хэлэлцэв. Хөтөлбөр ёсоор уулзалтад оролцогчид асуулт, хариулт, санал бодлоо солилцлоо.

ТӨРИЙН АЛБАН ХААГЧДАД ЗОРИУЛСАН 21 УДААГИЙН АРГА ЗҮЙН ВЭБИНАР ЗОХИОН БАЙГУУЛЖЭЭ

ТӨРИЙН АЛБАН ХААГЧДЫГ ЛИ КУАН ЮҮГИЙН НЭРЭМЖИТ “ТӨРИЙН БОДЛОГЫН СУРГУУЛИЙН” ТЭТГЭЛЭГТ ХӨТӨЛБӨРИЙН СОНГОН ШАЛГАРУУЛАЛТАД УРЬЖ БАЙНА

2010 оноос үйл ажиллагаа нь зогсоод байсан “Биобэлдмэлийн үйлдвэр” Ковид-19 цар тахлын эсрэг иммуноглобулин үйлдвэрлэх боломж нээгдлээ

Цар тахлын халдварын эрсдэл нэмэгдэж буй энэ цаг үед Биобэлдмэл үйлдвэрлэл, үндэсний вакцины хяналтын лаборатори, вакцины үйлдвэрлэл нь үндэсний аюулгүй байдлын нэг хэсэг болоод байна. Иймд Нийгмийн эрүүл мэндийн үндэсний төвийн “Биобэлдмэлийн үйлдвэр”-ийг бүрэн ажиллагаанд оруулж, цар тахлын эсрэг иммуноглобулин үйлдвэрлэхээр Засгийн газрын хуралдаанд Шадар сайд, Улсын онцгой комиссын дарга С.Амарсайхан асуудлыг танилцуулж, шийдвэрлүүллээ. Ингэснээр 2010 оноос үйл ажиллагаа нь зогсоод байсан “Биобэлдмэлийн үйлдвэр” Ковид-19 цар тахлын эсрэг иммуноглобулин үйлдвэрлэх боломж нөхцөл нээгдэж байгаа бөгөөд Монголд үйлдвэрлэсэн биобэлдмэлийг энэ оны 3-р улирлаас эхлэн эмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд нэвтрүүлэхээр төлөвлөн ажиллаж байна. 1933 онд Цагаан цэцгийн 98000 хүн/тун вакциныг үйлдвэрлэн дотоодын хэрэгцээгээ хангаж, “ЦАГААН ЦЭЦЭГ ӨВЧНИЙГ БҮРЭН УСТГАСАН АЗИЙН АНХНЫ ОРОН” болгож байсан энэхүү биобэлдмэл, вакцины үйлдвэр нь 88 жилийн түүхтэй, туршлагатай юм. Коронавирусийн цар тахлын үед вирүсийг дарангуйлах, үрэвслийн хариу урвалыг зогсоох үйлдэлтэй эсрэг биеийг бэлнээр нь шууд биемахбодид оруулж урьдчилан сэргийлж, эмчлэх аргыг ДЭМБ-аас эмнэл зүйн удирдамжиндаа тусган дэлхий нийтэд хэрэгжүүлж эхэлсэн. Манай улсад хэвийн болон өвөрмөц иммуноглобулиныг халдварт шар, улаан бурхан, менингит зэрэг халдварт өвчний урьдчилан сэргийлэлт, эмчилгээнд хэрэглэж байсан туршлагатай. Иммуноглобулин гэж нэрлэгддэг энэхүү уургийн бэлдмэлийг өндөр тунгаар хийхэд хүндэвтэр зэргээр өвдсөн Ковид-19-ийн халдварын эдгэрэлтийг хурдасгасан, хүндрэлээс шууд сэргийлсэн аюулгүй, үр дүнтэй болохыг баталсан байдаг. Хэвийн иммуноглобулиныг эмнэлзүйн туршилтгүйгээр Ковид-19 халдварын эмчилгээнд шууд хэрэглэхийг зөвлөсөн. Хүндэвтэр шатны эмчилгээнд эрт оруулахад хүндрэлээс маш сайн сэргийлэх чухал ач холбогдолтой юм. Тус үйлдвэр нь хэвийн болон өвөрмөц иммунноглобулиныг 45 хоногт 60-100 литр сийвэнгээс 2000-3000 хүн тунгаар үйлдвэрлэж эмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд нэвтрүүлнэ. Үүний үр дүнд монгол хүний биеийн онцлогт тохирсон бүтээгдэхүүнийг хэрэглээнд нэвтрүүлж, Ковид-19 халдварын хүндэвтэр гэсэн оноштой өвчтөнд эрт тарьснаар хүндэрч нас барахаас сэргийлэн, Хоёрдогч нянгийн халдвараас сэргийлэхийн зэрэгцээ Вирусийн эсрэг эмчилгээнд дарангуйлагдсан дархлалыг сэргээж, Эмнэлгийн тусламжийн зардлыг бууруулан, Гадаад руу урсах мөнгөний урсгалыг бодитойгоор багасгана. Өдгөө Монголд урьдчилан сэргийлэх, эмчилгээний зориулалтаар хэрэглэгддэг биобэлдмэлийн бүтээгдэхүүнийг импортын биобэлдмэл 100% орлож байна. Үйлдвэрийн тухай товчхон: 1932 оноос хойш Монгол Улсад анагаах ухааны биотехнологид суурилан эмчилгээний зориулалтын биобэлдмэлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг цорын ганц үйлдвэр ажиллаж, 15 төрлийн биобэлдмэл, 20 гаруй нэр төрлийн тэжээлт орчны бүтээгдэхүүнээр эрүүл мэндийн байгууллага, хүн амын хэрэгцээг хангаж байсан туршлагатай. Анх үүсэн байгуулагдсанаас эхлээд одоог хүртэл ОХУ болон бусад орнуудтай хамтран судалгаа хөгжил, инноваци үйлдвэрлэлийг явуулж, ялангуяа уураг нөхөх альбумин, дархлаа сайжруулах хэвийн иммуноглобулин, харшлын эсрэг гистаглобулин, галзуугийн эсрэг вакцин, гэдэсний хижиг өвчнийг эмчлэх балнадын нян залгиур зэрэг бүтээгдэхүүнүүд нь эрэлт өндөртэй байдаг. Гэвч 2010 онд МХЕГ-аас үйл ажиллагааг нь зогсоож, улмаар 2016 онд Засгийн газрын 149 тоот тогтоолоор “Биобэлдмэлийн үйлдвэр” аж ахуйн тооцоот, төрийн өмчит үйлдвэрийн газрыг татан буулгаж, чиг үүргийг нь Нийгмийн эрүүл мэндийн үндэсний төвд шилжүүлсэн түүхтэй. Харин 2019 оны 10 дугаар сард Шинжлэх ухааны шинэ технологийг ашиглан инновацийн загвар бүтээгдэхүүнийг лабораторийн түвшинд гаргаж, түүнийгээ үйлдвэрлэлд нэвтрүүлэхээр “Биобэлдмэлийн үйлдвэр”-ийг сэргээн нээсэн юм. Цаашид Монгол улсад биобэлдмэл (хэвийн болон өвөрмөц иммуноглобулин, сийвэн) үйлдвэрлэх үндэсний вакцины хяналтын лаборатори байгуулах, улмаар нутгийн омогт суурилсан коронавирусийн үндэсний вакциныг үйлдвэрлэх хэрэгцээ, шаардлага бидэнд тулгараад байна. БИОБЭЛДМЭЛИЙН ҮЙЛДВЭРИЙН БҮТЭЭГДЭХҮҮН БА ЗАГВАРЫН ТУХАЙД: • 1955 онд сахуу, татран өвчнийг эмчлэх ийлдэс • 1957 онд галзуу өвчний эсрэг вакцин • 1960 оноос сийвэн нөхөх, сэлбэх шингэн, аминокровин зэрэг цусны бүтээгдэхүүн • 1981 оноос эрүүл эхийн эхсийн цусийг ашиглан доорхи бүтээгдэхүүнүүдийг дархлаа дэмжих, халдварт өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх, эмчлэх зориулалттай хүний хэвийн иммуноглобулин, харшлын эсрэг гистаглобулин, уураг нөхөх 5-10%-ийн альбумин, коллаген агуулсан бэлдмэл болох шиллэг эд, гэдэсний халдварт өвчин, суулгалтын эсрэг бэлдмэл болох балнадын нян залгиур, колибактерин, бифидо зэрэг бүтээгдэхүүдийг үйлдвэрлэж хүн амын эрүүл мэндийг хамгаалах үйлсэд үнэтэй хувь нэмэр оруулж байлаа. • 2000-2019 онд шинжлэх ухаан, үйлдвэрлэлийг хослуулах, хөдөлмөрийн бүтээмжийг нэмэгдүүлэх, шинэ технологи, шинэ бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэлд нэвтрүүлэх зорилгоор Биотехнологийн үйлдвэрийг эрдэм шинжилгээний хэсэгтэй нэгтгэн, 10 гаруй төсөл хэрэгжүүлснээр доорхи загвар бүтээгдэхүүнийг гаргаж үйлдвэрлэхэд бэлэн болоод байна. Үүнд: ­ Иммуноглобулин (булчин, судсанд тарих) ­ Гепатит С-ийн эсрэг өвөрмөц иммуноглобулин ­ Гепатит А вирүсийн эсрэг иммуноглобулин ­ Томуугийн эсрэг өвөрмөц иммуноглобулин ­ Интерферон ­ Гепатит В-ийн эсрэг ийлдэсийн вакцин ­ Гепатит А, В, С, ДОХ-ийн оношлуурууд ­ 99% цэвэршилттэй бүхий 5%,10%, 20%-ийн альбумин

ИРГЭДИЙГ ЖИЛД НЭГ УДАА ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ЭРТ ИЛРҮҮЛЭГ ҮЗЛЭГТ ХАМРУУЛАХААР ТӨЛӨВЛӨЖ БАЙНА

Засгийн газрын хуралдаан 2021 оны 06 дугаар сарын 08-ны өдөр боллоо. Иргэдийг жилд нэг удаа эрүүл мэндийн эрт илрүүлэг үзлэгт хамруулахаар төлөвлөж байна 18-аас дээш насны иргэдийг жил бүр эрүүл мэндийн эрт илрүүлэг үзлэгт хамруулахаар төлөвлөж байна. Үндэсний хөтөлбөр боловсруулах, эрүүл мэндийн үзлэгийн мэдээллийн цахим сан бий болгох, тухайн мэдээллийг олон улсад хүлээн зөвшөөрдөг байх зэрэг чиглэлээр ажиллахыг Ерөнхий сайд үүрэг болгов. Эхний жилүүдэд өвчлөлийн тохиолдол нэмэгдэж, эрүүл мэндийн байгууллагын ачаалал ихэснэ. Гэхдээ иргэдэд эрүүл мэндийн боловсрол олгож, эрүүл, идэвхтэй амьдралын дадал, хэвшилтэй болгосноор эрүүл хүнд амд үзүүлэх нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний чанар, хүртээмж сайжирна гэж тооцоолжээ. Хоол боловсруулах, амьсгалын, зүрх-судасны тогтолцооны өвчин өвчлөлийн тэргүүлэх шалтгаан болдог бол зүрх-судас, хавдар, гэмтэл, хордлого болон гадны шалтгаантай бусад эмгэгээр түлхүү нас барж байна. Хөдөлмөрийн насны хүн амын өвчлөл, нас баралтын 77 хувийг халдварт бус өвчин, нас барсан гурван тохиолдол бүрийн нэг нь зүрх-судасны өвчинтэй холбоотой байна. 2010 оны байдлаар хорт хавдрын 4,466 шинэ тохиолдол, 3,264 нас баралт бүртгэгдэж байсан бол 2020 онд шинэ тохиолдол 6,702, нас баралт 4,260 болж нэмэгджээ. Шинэ тохиолдлын 73 хувь нь хожуу үедээ буюу II, III шатандаа онош тодорсон, хорт хавдраар өвчилсөн хүмүүсийнн 65 хувь нь онош батлагдсанаас хойш жил хүрэхгүй хугацааны дотор нас бардаг гэсэн статистик мэдээ гарчээ. Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдтэй холбоотой цогц арга хэмжээ авна Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өнгөрсөн долоо хоногт хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төлөөлөлтэй уулзсан. Тулгамдаж байгаа асуудлуудыг цогцоор нь шийдвэрлэхээр холбогдох сайд нарт үүрэг, чиглэл өглөө. Тухайлбал: - 2022 оноос шинэ хөтөлбөр, төлөвлөгөө боловсруулж батлуулах - Дохионы хэлний хэлмэрч, орчуулагчийг үе шаттай бэлтгэх - Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн ажиллуулаагүй ажлын байрны төлбөрийг зөвхөн хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжихэд зарцуулах - Төрийн бус байгууллагатай хамтран ажилд зуучлах, мэргэжлийн сургалтад хамруулах, мэргэшүүлэх, суралцах орчин бүрдүүлэх, суралцагчдын тоог нэмэх - Хөгжлийн бэрхшээлийн эрт илрүүлэлтийг сайжруулах - Боловсролын цогц үйлчилгээ нэвтрүүлэх - Орон сууцжуулах дэд хөтөлбөр хэрэгжүүлэх - Нийтийн тээвэр, барилга байгууламж, гудамж, талбай зэргийг хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэнд ээлтэй хэлбэрээр тоноглох, тохижуулах - Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн сангаас дэмжлэг үзүүлэх зэргийг хэлж болно. 25, түүнээс дээш ажилтантай аж ахуйн нэгж, байгууллага ажил, албан тушаалынхаа дөрөв, түүнээс дээш хувийн орон тоонд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүн ажиллуулах ёстой. Ажиллуулаагүй бол тодорхой хэмжээний төлбөр төлдөг. Төрийн байгууллагууд төлбөр төлөх бус, ажилд авч байхад түлхүү анхаарахыг Ерөнхий сайд чиглэл болгож, аж ахуйн нэгжүүдийг уриаллаа. Ерөнхий сайд нийгмийн хамгаалал, хөгжлийн асуудал хариуцсан орон тооны бус зөвлөхөөр “Түгээмэл хөгжил бие даан амьдрах төв”-ийн тэргүүн Ч.Ундрахбаярыг ажиллуулж, сарын дотор орон тооны зөвлөхийн албан тушаалд томилох болжээ. Монгол Улсад 108 мянган хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн байдаг бөгөөд энэ нь хүн амын 3.2 хувь гэсэн үг юм. Улсын хэмжээнд хөгжлийн бэрхшээлтэй 13,629 иргэн хөдөлмөр эрхэлдэг байна. Ирэх оноос Улаанбаатар хот, Архангай, Дархан-Уул, Дорнод, Дундговь, Ховд, Хөвсгөл аймагт Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний хөгжлийн төвүүд ажиллаж эхлэх юм. Эдийн засгийн идэвх нэмэгдэж байна Засгийн газар долоо хоног бүр “Эрүүл мэндээ хамгаалж, эдийн засгаа сэргээх 10 их наядын цогц төлөвлөгөө”-ний хэрэгжилтийн явцын талаар мэдээлэл сонсдог. Сангийн яамны танилцуулгаас үзвэл Ажлын байрыг дэмжих зээл олголт төлөвлөсөн хэмжээний 59.9, репо санхүүжилттэй зээл 23.6, ипотекийн зээл 34.7 хувьд хүрчээ. Хөдөө аж ахуйг дэмжих 205 тэрбум төгрөгийн зээлийг 13,764 зээлдэгч аваад байна. Энэ нь төлөвлөсөн хэмжээний 41 хувь гэсэн үг юм. Зээлийн идэвх нэмэгдэж байгааг Сангийн сайд Б.Жавхлан хэллээ. Цогц төлөвлөгөөний хүрээнд малчид зээл авах хүсэлтээ илэрхийлж байна. Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Ажлын байрыг нэмэгдүүлэх гурван хувийн хүүтэй, хоёр их наяд төгрөгийн зээлийн хэмжээг нэг их наяд төгрөгөөр нэмэх, малчдад зээл олгохтой холбоотой асуудлыг судалж танилцуулахыг холбогдох сайд нарт өглөө. Ерөнхий сайд нийслэл хотод ажилласантай холбогдуулан: - Түгжрэлийг бууруулах зорилгоор нүхэн гарцууд барихад шаардагдах хөрөнгийг шийдвэрлэх - Сэлбэ голын дагуух тохижилт, урсацыг нэмэгдүүлэх, хөв цөөрөм, Бэлх, Сэлхийн үерийн хамгаалалтын далан байгуулах хөрөнгийг 2022 оны улсын төсөвт тусгах - БГД-ийн 16 дугаар хороо, Гандан орчмыг соёлын аялал жуулчлалын бүс болгон хөгжүүлэх санал боловсруулан танилцуулахыг холбогдох сайд нарт үүрэг, чиглэл болголоо.

ЭМЯ-аас Баянгол дүүргийн ЭМТ-д PCR шинжилгээний лабораторийг байгууллаа

ЭМЯ-аас Сонгинохайрхан дүүрэгт PCR шинжилгээний лабораторийг шинээр байгууллаа

ЧИНГЭЛТЭЙ ДҮҮРГИЙН ЭМТ-д PCR ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ЛАБОРАТОРИ БАЙГУУЛЛАА

ЭМЯ-аас СБДЭМТ-д PCR шинжилгээний лабораторийг шинээр байгууллаа

Олон улсын эмнэлзүйн “UpToDate” платформыг эмч мэргэжилтнүүдийн 37 хувь нь ашиглаж эхэллээ

МонгПЕН төслийг хэрэгжүүлсэн нэг жилийн хугацаанд Сонгинохайрхан дүүрэгт тархины харвалтын шалтгаант нас баралт 1.4 дахин буурлаа

Улс орон маань Коронавируст халдварын улмаас бүх нийтийн бэлэн байдлын зэрэгт шилжсэн байгаа хэдий ч зүрх судасны өвчлөл, цаг бусын нас баралтаас сэргийлэх “МонгПЕН: ХБӨ/Зүрх судасны өвчнөөс сэргийлэх, хянах нэн шаардлагатай тусламж, үйлчилгээний багцыг нэвтрүүлсэн загвар төслийн үр дүнг танилцуулах цахим хурал”-ыг амжилттай зохион байгууллаа. Тус хуралд Эрүүл мэндийн Сайд Т.Мөнхсайхан, ЭМЯ-ны Нийтийн эрүүл мэндийн тусламжийн бодлого, хэрэгжилтийг зохицуулах газар, хэлтсийн дарга нар, холбогдох мэргэжилтнүүд, Эрүүл мэндийн даатгалын ерөнхий газрын дарга Л.Бямбасүрэн, НЭМҮТ-ийн Ерөнхий захирал Д.Нарантуяа, ДЭМБ-ын Суурин төлөөлөгч Сергей Диордица, 21 аймгийн ЭМГ-ын дарга нар, халдварт бус өвчний асуудал хариуцсан мэргэжилтнүүд, эрүүл мэндийн анхан шатны тусламж, үйлчилгээний төлөөллүүд болох нийт 80 байгууллагын 100 гаруй эмч, мэргэжилтнүүд оролцлоо. МонгПЕН төсөл нь 2019 оны 6 дугаар сараас Улаанбаатар хотын Сонгинохайрхан дүүрэг болон Дархан-Уул аймгийн нийт 16 өрх, сумын эрүүл мэндийн төвд хэрэгжиж эхэлсэн билээ. Загвар төслийг хэрэгжүүлсэн нэг жилийн хугацаанд тархины харвалтын шалтгаант нас баралт Дархан-Уул аймагт 2.5 дахин, Сонгинохайрхан дүүрэгт 1.4 дахин буурсан төдийгүй эрүүл мэндийн анхан шатны тусламж, үйлчилгээний түвшинд зүрх судасны өвчин, цусны даралт ихдэлт, чихрийн шижин өвчний хяналт сайжирч, лавлагаа шатлалын эмнэлгүүдэд шилжүүлэх өвчтөний тоо буурсан амжилттай үзүүлэлттэй байна. Цаашид МонгПЕН төслийг ДЭМБ-ын дэмжлэгтэйгээр Эрүүл мэндийн яам тогтвортой үргэлжлүүлэх, өргөжүүлэх үйл ажиллагааг аймаг, нийслэлийн анхан шатны эрүүл мэндийн төвүүдэд үе шаттайгаар нэвтрүүлэхээр төлөвлөж байна.

Эрүүл мэндийн сайдын ивээл дор анх удаа “ХАВДАРГҮЙ ҮРС” үндэсний анхдугаар зөвлөгөөнийг цахимаар зохион байгуулж байна

Олон улсын эмнэлзүйн UPTODATE платформыг эмч нар эмчилгээндээ үнэ төлбөргүй ашиглах боломжтой боллоо

Нийслэл, орон нутгийн оношилгооны цэгүүдэд нийт 406 мянган иргэнийг шинжилгээнд хамруулаад байна

Нийгмийн эрүүл мэндийн үндэсний төвд PCR шинжилгээний лаборатори шинээр байгууллаа