Халдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс өнөөдөр /2023-07-05/ цаг үеийн асуудлаар мэдээлэл хийж, гэдэсний халдварт өвчин буюу цусан суулга, гар, хөл, амны өвчнөөс сэргийлэх зөвлөмжийг өглөө. Мэдээллийг тус төвийн Тандалт судалгааны албаны Гэдэсний халдвар тандах тасгийн эрхлэгч Н.Амгалан хийсэн.
-Энэ оны эхний зургаан сарын байдлаар гэдэсний халдварт өвчний 3,800 гаруй тохиолдол бүртгэгдсэний дийлэнх нь буюу 70-80 хувь нь гар, хөл, амны өвчин байна. Энэ өвчнөөр 0-4 насны хүүхдүүд голчлон өвддөг бөгөөд өвчний үед хүүхдийн гар, хөл, амаар цэврүүтэй тууралт гарч, өндөр халуурдаг. Улмаар хүндрэл үүсэх магадлал өндөр учраас эцэг эхчүүд бага насны хүүхдүүдээ энэ өвчнөөс урьдчилан сэргийлэхэд анхаарах хэрэгтэй байна.
Цусан суулгын халдвар гарч байна. Хагас жилийн байдлаар 490 гаруй хүн цусан суулгын халдвар авчээ. Мөн бороо их орж буй нь үерийн гамшиг үүсэх эрсдэлийг нэмэгдүүлж, улмаар гэдэсний халдварт өвчин гарах хүчин зүйлийн нэг болж байна. Түүнээс гадна ард иргэд хүнсээ зөв сонгох хэрэгтэй. Хүнсний бүтээгдэхүүний сонголтыг буруу хийснээс болж хадгалалтыг горим алдагддаг. Хөдөө амрахдаа, зун олон хоног зусланд гарахдаа хүнсээ зөв сонгох нь хамгийн чухал алхам. Ундны усны чанар аюулгүй байдал алдагдсанаас гэдэсний халдвар их бүртгэгддэг. Ялангуяа бохирлогдсон ундны ус хэрэглэсэнтэй холбоотой өвчлөл үүсдэг. Амралт, зугаалгаар явахдаа гол мөрний усыг түүхийгээр нь шууд хэрэглэж болохгүй. Усыг зайлшгүй буцалгаж хэрэглэхийг зөвлөе. Цэвэр, аюулгүй усыг хүнсэндээ хэрэглээрэй.
Зарим иргэд хөдөө явахдаа үр хүүхдийнхээ гарыг битгий хэл өөрсдийнхөө гарыг ч угаахгүй байна. Улмаар ариун цэврийн дэглэм алдагддаг. Түүнчлэн түүхий хүнсний бүтээгдэхүүнийг болсон бүтээгдэхүүнтэй хамт хадгалж, нэг хутгаар хэрчээд хэрэглэдэг. Магадгүй түүхий бүтээгдэхүүнээ эхлээд хэрчсэн бол дараа нь тухайн хутга, махны модыг зайлшгүй угаахыг зөвлөе. Учир нь түүхий бүтээгдэхүүнд нянгийн бохирдол асар өндөр байдаг. Хэрэв түүхий хүнсний бүтээгдэхүүнийг болсон хүнсний бүтээгдэхүүнтэй хамт хадгалж, хэрчиж хэрэглэвэл түүхий хүнсний бүтээгдэхүүнээс хордлого авах магадлалтай. Энэ хоёр бүтээгдэхүүнийг салгаж хадгалах дадлыг хэвшүүлэх шаардлагатай байна.
Гэдэсний халдвар бохир гараар дамждаг. Мөн бохирсон хоол хүнс, усаар дамжин халдварлана. Хүүхэд гэдэсний халдвараар өвдөж байна гэдэг бол тухайн хүнсийг хүүхдийн аманд хийж байгаа эцэг эх, асран хамгаалагчидтай шууд холбоотой. Гар хэзээ бохирдоно тэр тохиолдол болгондоо угааж хэвших нь өвчнөөс сэргийлэх хамгийн гол зарчим. Ингэснээр гэдэсний халдварт өвчнөөс сэргийлэх бүрэн боломжтой.
-Энэ оны эхний зургаан сарын байдлаар гэдэсний халдварт өвчний 3,800 гаруй тохиолдол бүртгэгдсэний дийлэнх нь буюу 70-80 хувь нь гар, хөл, амны өвчин байна. Энэ өвчнөөр 0-4 насны хүүхдүүд голчлон өвддөг бөгөөд өвчний үед хүүхдийн гар, хөл, амаар цэврүүтэй тууралт гарч, өндөр халуурдаг. Улмаар хүндрэл үүсэх магадлал өндөр учраас эцэг эхчүүд бага насны хүүхдүүдээ энэ өвчнөөс урьдчилан сэргийлэхэд анхаарах хэрэгтэй байна.
Цусан суулгын халдвар гарч байна. Хагас жилийн байдлаар 490 гаруй хүн цусан суулгын халдвар авчээ. Мөн бороо их орж буй нь үерийн гамшиг үүсэх эрсдэлийг нэмэгдүүлж, улмаар гэдэсний халдварт өвчин гарах хүчин зүйлийн нэг болж байна. Түүнээс гадна ард иргэд хүнсээ зөв сонгох хэрэгтэй. Хүнсний бүтээгдэхүүний сонголтыг буруу хийснээс болж хадгалалтыг горим алдагддаг. Хөдөө амрахдаа, зун олон хоног зусланд гарахдаа хүнсээ зөв сонгох нь хамгийн чухал алхам. Ундны усны чанар аюулгүй байдал алдагдсанаас гэдэсний халдвар их бүртгэгддэг. Ялангуяа бохирлогдсон ундны ус хэрэглэсэнтэй холбоотой өвчлөл үүсдэг. Амралт, зугаалгаар явахдаа гол мөрний усыг түүхийгээр нь шууд хэрэглэж болохгүй. Усыг зайлшгүй буцалгаж хэрэглэхийг зөвлөе. Цэвэр, аюулгүй усыг хүнсэндээ хэрэглээрэй.
Зарим иргэд хөдөө явахдаа үр хүүхдийнхээ гарыг битгий хэл өөрсдийнхөө гарыг ч угаахгүй байна. Улмаар ариун цэврийн дэглэм алдагддаг. Түүнчлэн түүхий хүнсний бүтээгдэхүүнийг болсон бүтээгдэхүүнтэй хамт хадгалж, нэг хутгаар хэрчээд хэрэглэдэг. Магадгүй түүхий бүтээгдэхүүнээ эхлээд хэрчсэн бол дараа нь тухайн хутга, махны модыг зайлшгүй угаахыг зөвлөе. Учир нь түүхий бүтээгдэхүүнд нянгийн бохирдол асар өндөр байдаг. Хэрэв түүхий хүнсний бүтээгдэхүүнийг болсон хүнсний бүтээгдэхүүнтэй хамт хадгалж, хэрчиж хэрэглэвэл түүхий хүнсний бүтээгдэхүүнээс хордлого авах магадлалтай. Энэ хоёр бүтээгдэхүүнийг салгаж хадгалах дадлыг хэвшүүлэх шаардлагатай байна.
Гэдэсний халдвар бохир гараар дамждаг. Мөн бохирсон хоол хүнс, усаар дамжин халдварлана. Хүүхэд гэдэсний халдвараар өвдөж байна гэдэг бол тухайн хүнсийг хүүхдийн аманд хийж байгаа эцэг эх, асран хамгаалагчидтай шууд холбоотой. Гар хэзээ бохирдоно тэр тохиолдол болгондоо угааж хэвших нь өвчнөөс сэргийлэх хамгийн гол зарчим. Ингэснээр гэдэсний халдварт өвчнөөс сэргийлэх бүрэн боломжтой.
